Tam
EskidenYeniye
 

Y?te Alan´yn imha etti?i talimat

11. A?yr Ceza´ya ve Bakanly?a ithaf olunur. Ke?an´daki askeri birlikte 2010 Ekim ayynda hiçbir tutanak tutulmadan onlarca belgenin imha edildi?i ortaya çykty. Ancak belgelerin kopyasy olayy de?ifre etti. Ymha edilen belgeleri yazan da yazdyran da imha eden de ?imdi Balyoz tutuklusu. Balyoz iddianamesinin kabul edildi?i 23 Temmuz 2010´da 102 asker hakkynda yakalama karary verildi. Bu karar, ´Delillerin toplandy?y ve kaçma ?üphesinin olmamasy gerekçesiyle üst mahkeme olan Ystanbul 11. A?yr Ceza tarafyndan kaldyryldy. Ancak 3 ay sonra imha i?lemi gerçekle?ti. Mahkeme tutuklulu?u kaldyrmasaydy ya da Milli Savunma Bakanly?y, Balyoz iddianamesi kabul edildi?inde açy?a alma yetkisini kullansaydy delillerin yok edilmesi ya da karartylmasy söz konusu olmayacakty.

Önceki haber title=Sonraki haber

FLA?!!! Tutuklanmadylar, 3 ay sonra belgeleri yok ettiler

11. A?yr Ceza´ya ve Bakanly?a ithaf olunur. Ke?an´daki askeri birlikte 2010 Ekim ayynda hiçbir tutanak tutulmadan onlarca belgenin imha edildi?i ortaya çykty. Ancak belgelerin kopyasy olayy de?ifre etti. Ymha edilen belgeleri yazan da yazdyran da imha eden de ?imdi Balyoz tutuklusu. Balyoz iddianamesinin kabul edildi?i 23 Temmuz 2010´da 102 asker hakkynda yakalama karary verildi. Bu karar, ´Delillerin toplandy?y ve kaçma ?üphesinin olmamasy gerekçesiyle üst mahkeme olan Ystanbul 11. A?yr Ceza tarafyndan kaldyryldy. Ancak 3 ay sonra imha i?lemi gerçekle?ti. Mahkeme tutuklulu?u kaldyrmasaydy ya da Milli Savunma Bakanly?y, Balyoz iddianamesi kabul edildi?inde açy?a alma yetkisini kullansaydy delillerin yok edilmesi ya da karartylmasy söz konusu olmayacakty.

Bugün Gazetesi, Balyoz darbe plany davasy ile ilgili ula?ty?y çok önemli belgeleri yayynlady. Tu?general Kasym Erdem´in ba?ynda oldu?u Ke?an´daki 4. Mekanize Piyade Tugay Komutanly?ynda hiçbir tutanak tutulmadan onlarca belgenin imha edildi?i ortaya çykty. Ancak belgelerin kopyasy olayy de?ifre etti. Ymha edilen belgeleri yazan da yazdyran da imha eden de ?imdi Balyoz tutuklusu. BALYOZ Darbe Plany davasynda 163 askerin tutuklanmasyna yönelik ´Delil karartma ve kaçma durumlary yok´ ele?tirilerini bo?a çykaran bir geli?me ya?andy. Balyozla ilgili 2002-2003 yylyna ait çok sayyda belgenin 2010 YA? toplantysyndan sonra imha edildi?i ortaya çykty. Özel kuryelerin yurt genelinde tüm birliklerde Balyoz belgeleriyle ilgili ara?tyrma yaptyklary ve suç unsuru olu?turdu?u tespit edilen belgelerin tutanak tutulmadan imha edildi?i öne sürüldü. Ancak imha edilen belgelerin bazylaryna BUGÜN ula?ty.

TARYH: Ekim 2010... YER: ´Delil karartma ihtimalleri yok´ gerekçesiyle serbest byrakylan Balyoz sany?y generalin görev yapty?y birlik... SUÇ: Darbe sany?y iki emekli generalin delilleri, kuryeyle yok edildi...

Tugay´da imha

Ymha çaly?masynyn yapyldy?y birliklerden biri 2. Kolordu Komutanly?yna ba?ly ba?ynda Balyoz sany?y Tu?general Kasym Erdem´in bulundu?u 4. Mekanize Piyade Tugay Komutanly?y oldu. Erdem´in Balyoz planynyn hazyrlandy?y dönemde tugayyn komutany olan emekli Tu?general Mustafa Kemal Tutkun ile dönemin 2. Kolordu Komutany Engin Alan´a ait belgeleri imha ettirdi?i öne sürüldü. Halen Korgeneral Raif Akba?´yn ba?ynda oldu?u Gelibolu´daki 2. Kolordu komutanly?yndaki tüm birliklerde Balyoz belgelerinin karartyldy?y belirlendi. Korgeneral Akba?´yn emri ile Kolordu Ystihbarat ve YKK ?ube´de görevli Ystihbaratçy Albay Ömer Uçar´yn Ekim 2010 ba?ynda 2. Kolorduya ait tüm tugaylary dola?arak 2002 yylma ait birçok evraky hiçbir tutanak tutmadan elden toplatty?y belirtildi. Kolorduda yapylan incelemelerde bu evraklaryn, Balyoz davasyna ait delil te?kil edecek evraklar oldu?u anla?ylynca sözlü emir ile tutanak tutulmadan imha edildi?i bildirildi. Balyoz iddianamesinin kabul edildi?i 23 Temmuz 2010´da 102 asker hakkynda da yakalama karary verildi. Yakalama kararma yapylan itiraz ´Delillerin toplandy?y ve kaçma ?üphesinin olmamasy gerekçe gösterilerek kaldyryldy. Milli Savunma Bakanly?y, Balyoz iddianamesi kabul edildi?inde açy?a alma yetkisini kullansaydy delillerin yok edilmesi ya da karartylmasy söz konusu olmayacakty. Hal böyleyken açy?a alynmamy? olmalary bu sonucunda Balyoz sany?ynyn ba?ynda oldu?u tugayda, Balyoz sanyklaryna ait delillerin imha edilmesi kafalary kary?tyrdy. Üç general de geçen yyl delillerin toplandy?y gerekçesiyle serbest byrakylan 102 asker arasynda yer almy?ty.

Yasady?y istihbarat

Ymha edilen belgelerin bazylaryna BUGÜN ula?ty. ?ok belgeler Balyoz sany?y generallerin görev alanlarynda olmady?y halde istihbarat toplatty?yny ortaya koyuyor. Yasa dy?y fi?lemeler ve takip etmelerin yer aldy?y belgelerde subay ve e?lerinin istihbarat elemany gibi takip edildi?i görülüyor. Hükümetin icraatlarynyn da denetlenip rapor edildi?i ve bu yönde sistemli bilgi ve raporlama yapyldy?y da belgelerde yer alyyor. Hukukçular tüm bunlaryn suç unsuru olu?turan hususlar oldu?una dikkat çekiyor.

Y?TE ÖZEL KURYENYN YMHA ETTY?Y BELGELER

(1) ENGYN ALAN´IN YMHA ETTY?Y BELGE

Balyoz tutuklusu Engin Alan´yn 2002´de 2´nci Kolordu Komutany olarak imzalady?y emir, tutanaksyz bir ?ekilde imha edilen belgeler arasynda yer aldy. Bu belgede yasady?y fi?leme yapylmasy talimaty bulunuyordu. Balyoz sany?y emekli Korgeneral Engin Alan´yn Kolordu Komutany olarak imzalady?y bir emirde irtica bahanesiyle komutanlyklara ?ok emirler veriliyor. 24 Aralyk 2002 tarihli ´Ki?iye Özel´ belgenin konusu ´Kategorili Personel Y?lemleri ve Yrticai Faaliyetler´. Ke?an´daki 4. Mekanize Piyade Tugay Komutanly?y´na gönderilen emrin istihbarat kodu ise ´3590-247-02´ ve belgenin üzerinde resmi evraklara verilen 132029 sayy numarasy da bulunuyor. Bu belgede, Engin Alan, 2002 seçimleri sonrasynda irticai faaliyetlerde arty? oldu?unu savunarak TSK personelinin takip edilmesi ve ev ziyaretleri ady altynda yapylan fi?lemelerle doldurulmasy gereken formlarla ilgili talimatlar veriyor. Ayryca Ymam Hatip Liselerinde okuyan kyz çocuklarynyn türban takyp takmady?y ve okullarda müdürler yoluyla kadrola?madan bahsediyor.

Y?te Engin Alan imzaly imha edilen o talimat:

Yrtica birinci öncelikli tehdit

1-) Ülkemizi bölmeye çaly?an terörist örgüt faaliyetleri ile laik ve demokratik devlet yapymyza kar?y yürütülen rejim aleyhtary irticai faaliyetler, birinci öncelikli tehdit olarak ele alynacak, bölücü ve irticai faaliyetlere kar?y bütün personel bilgilendirilecek, azami ölçüde dikkatli olunacak geli?meler sürekli olarak izlenecek ve bu konuda asla taviz verilmeyecektir.

2-) 03 Kasym 2002 seçimlerinden itibaren olu?an atmosfer çerçevesinde, irticai faaliyetler ve olu?umlarda arty?, buna paralel olarak takip ve kontrol altynda bulunan kategorili personelin tutum ve davrany?larynda da olumsuz de?i?ikliklerin olabilece?i de?erlendirilmektedir.

E? ve çocuklaryny takip edin

3-) Syraly tüm sicil amirleri birli?indeki personelini ve bu personelin aile yapysy ve ya?antysyny çok iyi bilecektir. Özellikle 1. Sicil amirlerinin bir plan dahilinde yapacaklary ev ziyaretleri ile personelin e? ve çocuklarynyn da tutum ve davrany?lary ile giyim tarzlary gözlemlenecek. Giyim ku?amlara belli bir ideolojiyi temsil edecek ?ekilde giyinen personel uyarylacak. Bu personel titizlikle takip ve kontrol edilecektir.

4-) Birlik geceleri, yemekli toplantylar düzenlemek suretiyle bu toplantylara bütün personelin e?leri ile birlikte katylmalary sa?lanacak, personel arasynda birbirlerini tanyma ve dayany?ma ruhu geli?tirilecektir. Resmi bayram, bayramla?ma ve yemekli toplantylara e?leri ile birlikte katylmaktan kaçynan personel üzerindeki takip ve kontrol yo?unla?tyrylacaktyr. Bu kapsamda.

Kesinlikle müsamaha yok

a) Kategorili personel çok dikkatli bir ?ekilde izlenecek, tespit edilen menfi tutum ve davrany?lary belgelenerek kanaat raporlaryna eklenecektir.

b) Tutum ve davrany?larynda olumlu geli?me görülmeyen personele kesinlikle müsamaha gösterilmeyecek. Aralyk 2002 Kanaat Raporlary hiçbir tereddüte mahal vermeden doldurulacaktyr.

c) Bu personelin haklarynda daha fazla gecikmeye meydan vermeden ilgi (a) yönerge ve ilgi (b) emir esaslaryna göre i?lem yapylacaktyr.

5- Son zamanlarda bazy çevrelerin Anayasal Devlet düzenimizin temelini olu?turan Laiklik ilkesini; kendi çykar ve amaçlary do?rultusunda yorumlayarak, kamu hizmetlerinin yerine getirildi?i ba?ta ö?retim kurumlary olmak üzere, çe?itli kurum ve kurulu?larda türban kullanylmasynda ysrarly olduklary ve bu hususu her fyrsatta gündeme getirdikleri gözlemlenmektedir. Ylgi (c) ile yayynlanan emirde konu ile ilgili yasal prosedür TSK Personelinin dikkat etmesi gereken hususlar açyklanmy?tyr.

6-) Yrticai grup ve olu?umlar ile bunlara destek veren çevrelerin hak ve özgürlükler kapsamynda masumane bir tercih olarak devamly olarak gündeme getirdikleri türban ve benzeri isteklerin; Laik Cumhuriyet Ylkeleri kar?y dine dayaly bir Devlet düzeni kurmaya yönelik, din ve vicdan hürriyetini a?an sistemli çabalaryn bir parçasy oldu?u bütün personel tarafyndan bilinecektir.

7-) 2001 - 2002 E?itim ve Ö?retim yyly birinci döneminde, Ystanbul´daki 23 adet Ymam Hatip Lisesi (YHL)´inde ö?renim gören 8056 kyz ö?rencinin yüzde 90´y Milli Güvenlik Bilgisi Dersi dy?yndaki tüm derslere türbanly olarak katylyrken, kylyk ve kyyafet yönetmeli?ine uygun ?ekilde MGBD´ne katylan kyz ö?rencilerin orany yüzde 63 olarak saptanmy?tyr. Söz konusu okullarda yapylan bayrak törenleri ne kyz ö?rencilerin büyük ço?unlukla türbanly olarak katyldyklary tespit edilmi?tir.

Bu durum üzerine 1. Or. K.´ly?y tarafyndan;

a) 24 Aralyk 2001 ve 07 ?ubat 2002 tarihlerinde yapylan Ystanbul Yl Emniyet Komisyonu toplantylarynda bu husus gündeme getirilmi? konunun hassasiyeti foto?raf ve belgelerle ortaya konularak il/ilçe yöneticileri tarafyndan gerekli tedbirlerin alynmasy gerekti?i ysrarla vurgulanmy?tyr.

Bakanlyktaki kadrola?ma!

b) De?i?ik zamanlarda ordu karargahynda toplantylar düzenlenmi? MGBD ö?retmenleri konu hakkynda bilgilendirilmi?lerdir. Okullardaki geli?meler MGBD ö?retmenleri vasytasyyla devamly olarak takip edilmi? ve Ystanbul Valili?i´nin Kylyk-Kyyafet Yönetmeli?i do?rultusunda reaksiyon göstermesi sa?lanmy?tyr.

c) Ystanbul Valili?i´nin genelgesi gere?i 2.inci E?itim ve Ö?retim döneminin ba?langycyndan (26 ?ubat 2002) itibaren, tüm okullarda kylyk kyyafet yönetmeli?i uygulamaya konulmu?tur.

8-) Milli E?itim Bakanly?y´nda kadrola?maya yönelik olarak muhtelif seviyelerdeki 6000 vekil müdürün görevden alynmasy ve bunlaryn yerlerine ba?ka atamalaryn yapylmasyny içeren [plan, ilgi (d) genelge ile a?amaly olarak uygulamaya konu?mu?tur.

Uygulamada;

a) Önce vekil müdürlerin yerlerine Vali/Kaymakam yetkisi ile, geçici olarak yeni vekil müdürler atanacak

b) Son a?amada da uygun gördükleri müdürlerin asaleten atamalary yapylacaktyr.

9-) Milli E?itim Bakanly?y´nyn kadrola?maya yönelik bu politikasy ile ilgili meydana gelen geli?meler EMASYA Bölge ve Tali Bölge K.lyklary tarafyndan hassasiyetle takip edilerek elde edilen somut bilgi ve belgeler ivedilikle 2.inci Kor.´ly?yna gönderilecektir.

Bu konu kapsamynda;

a) Özellikle Ymam Hatip Liseleri (YHL)´inde ve di?er hassas (Özel ve Kamuya ait) okullarda görevli MGBD ö?retmenleri, kylyk ve kyyafet yönetmeli?i hükümlerinin uygulanmasy konusunda asla geri adym atamayacaklar ve EK - A, Kontrol Formu çerçevesinde hazyrlayacaklary raporlary ders ö?retmeni görevlendiren komutanly?y bildireceklerdir.

b) De?i?ik uygulama çabalary kylyk - kyyafet yönetmeli?inin uygulanmasynda kar?yla?ylan sorunlar, Yl Valilikleri Ylçe Kaymakamlyklary ba?kanly?ynda düzenlenen Emniyet ve Asayi? koordinasyon toplantylarynda açyk ve belgelendirilerek ortaya konulacak.

(2) TU?GENERAL KEMAL TUTKUN TARAFINDAN YMHA EDYLEN BELGE

Ymha edilen Balyoz belgelerinden biri de Tu?general Tutkun imzaly askeri evrak. Belgede sicil amirlerinin personelini dikkatlice izlemesi talimaty veriliyor.

Emekli Tu?general Kemal Tutkun´un 4. Mekanize Piyade Tugay Komutany iken emrindeki birliklere gönderdi?i 23 Aralyk 2002 tarihli Balyoz talimaty da imha edilen belgeler arasynda yer aldy. Balyoz´un tutuklu sany?y Tutkun´un talimatynda, dini hassasiyeti olan askerlere kar?y yapylmasy gerekenler ile Milli Güvenlik Bilgisi Dersi (MGBD) ö?retmenleri aracyly?yyla okullarda yapylmasy planlanan fi?lemelerde izlenecek yöntem anlatylyyor. Kemal Tutkun, Uzunköprü, Ke?an, Ypsala, Enez gibi ilçelerde bulunan emrindeki komutanlyklara ilticayla mücadele ady altynda fi?leme talimaty veriyor.

Evrak numarasy YSTH.: 3590307-02/585 YKK. ve Güv. (385) olan talimatyn konu bölümünde ise Kategorili Personel Y?lemleri ve Yrticai Faaliyetler ifadesi yer alyyor. ´Gizli´ ibareli belgenin ekinde ise ´MGBD ö?retmenlerinin görevli olduklary okullarda dikkat edecekleri konular kontrol formu´ ady altyndaki fi?leme çizelgesi ile 4. Mekanize Piyade Tugay Komutanly?y´nda görevli askerlerin isim, rütbe ve imzalarynyn yer aldy?y Tebli? Çizelgesi de bulunuyor.

Emekli Tu?general Tutkun talimatynda, terörist örgüt faaliyetleri ile laik ve demokratik devlet yapysyna kar?y yürütüldü?ünü iddia etti?i rejim aleyhtary irticai faaliyetlerin birinci öncelikli tehdit oldu?unu belirtiyor. Azami dikkat ve takip emrini veren tutkun bu konularda asla taviz verilmeyece?ini vurguluyor.

Y?te o belgede geçen çarpycy ifadelerden bazylary:

3 Kasym 2002 seçimlerinden itibaren olu?an atmosfer çerçevesinde, irticai çevrelerden alacaklary cesaretle kategorik* personelin tutum ve davrany?larynda olu?abilecek muhtemel de?i?iklikler, syraly tüm sicil amirlerince dikkatle izlenecek;

a- Menfi tutum ve davrany?lary belgelenerek kanaat raporlaryna eklenecek,

b- Kesinlikle müsamaha gösterilmeyecek, tanzim edilen Kanaat Raporlary tereddüde mahal vermeksizin doldurulacak.

c- Haklarynda gecikmeksizin ilgi (a) yönerge ve ilgi (b) emir esaslaryna göre i?lem yapylacaktyr.

OKULLARDA AJAN Ö?RETMENLER

Milli Güvenlik Bilgisi dersi ö?retmenleri tarafyndan, görev yaptyklary okullardaki uygulamalaryn titizlikle takip edilmesini isteyen Balyoz sany?y Tutkun, Kontrol Formu çerçevesinde hazyrlanacak rapor, bilgi ve belgelerin 10 ?ubat ve 10 Haziran tarihlerinde Birlik Komutanlyklarynca Tugay Komutanly?y´na gönderilmesini emrediyor. Okullardaki laik kar?yty durumlaryn rapor edilmesinin ardyndan bu bilgilerin Yl Emniyet Asayi? Koordinasyon toplantylarynda açykça ve belgelendirilerek ortaya konulmasyny isteyen Tutkun´un okullarda ö?retmen syfatyyla görev yapan askerlerden doldurmalaryny istedi?i formda yer alan 18 sorudan birkaçy ?öyle:

Kyyafet Yönetmeli?i´ne uygun kyyafetle MGBD´ne giren ve kyyafeti uygun olmamasy nedeniyle girmeyen ö?renciler tespit edilerek sayysal kaydy tutuluyor mu? Kyyafetler uygun mu?

Okul idareci ve ö?retmenlerinin kyyafetleri yönetmeli?e uygun mu?

Okulun içerisinde Atatürk kö?esi mevcut mu? Bakymyna itina gösteriliyor mu?

Okulda karma e?itim ( erkek ve kyz ö?rencilerin ayny synyfta ö?renim görmesi) uygulanyyor mu?

Okula ö?retmen ve ö?renciler arasynda; Atatürk, Laiklik ve Cumhuriyet aleyhine ky?kyrtycy çaly?malar ve grupla?malar var my? Varsa kimlikleri tespit edildi mi?

Kyyafet yönetmeli?ine uymayan ö?rencilere okul idaresi tarafyndan i?lem yapylyyor mu? Okulda laiklik kar?yty uygulamalar var my? Kyyafet yönetmeli?inin uygulanmasyna kar?y okul yönetiminin ve ö?retmenlerin tepkileri ve yakla?ymlary olumlu mu?

Yönetmeli?e uyulmamasy yönünde ö?rencileri ky?kyrtan ö?retmen, ö?renci veya idareci var my? Varsa kimlikleri belirlendi mi?

Milli bayramlarda ve anma günlerinde okulun içinde veya bahçesinde yapylan törenlerde Atatürk ve Cumhuriyet´le ilgili olumlu veya olumsuz konu?malar yapylyyor mu? ( Bugün)

BALYOZ BELGELERYNYN YMHASI TÜRKYYE´YY SARSTI

18 ?ubat 2011 - Balyoz delillerinin imha edilmesine tepki ya?dy. Hukukçular, karartmanyn sürebilece?ini belirterek, Mahkemenin verdi?i tutukluluk kararynyn do?rulu?u kanytlandy tespitinde bulundu. BUGÜN´ün duyurdu?u haber, tutuklama gerekçesi olarak sunulan ´delil karartma´ endi?esinin ne kadar yerinde oldu?unu ortaya koydu. Sivil toplum örgütleri ve hukukçular, bu haberin önemli bir belge niteli?inde oldu?unu ve sanyklar hakkynda ´delil karartma suçundan´ ek bir iddianame hazyrlanmasy gerekti?ini vurgulady. Sanyklaryn Balyoz delillerini yok etme ihtimalinin halen devam etti?inin de alty çizildi.

Kuryeler birlikleri dola?ty

Balyoz Darbe Plany davasynda 163 askerin tutuklanmasyna yönelik ´Delil karartma olmaz´ ele?tirilerini bo?a çykaran geli?meyi BUGÜN dünkü sayysynda duyurmu?tu. Belgeler, 2002-2003 yylyna ait çok sayyda delilin 2010 YA?´yndan sonra imha edildi?ini ortaya koydu. Özel kuryeler yurt genelinde tüm birliklerde Balyoz belgeleriyle ilgili ara?tyrma yapty. Suç unsuru olu?turdu?u tespit edilen belgeler, tutanak tutulmadan imha edildi. Bu çaly?manyn yapyldy?y birliklerden biri 2. Kolordu Komutanly?yna ba?ly ba?ynda Balyoz sany?y Tu?general Kasym Erdem´in bulundu?u 4. Mekanize Piyade Tugay Komutanly?y. Erdem´in Balyoz planynyn hazyrlandy?y dönemde tugayyn komutany olan emekli Tu?general Mustafa Kemal Tutkun ile dönemin 2. Kolordu Komutany Engin Alana ait belgeleri imha ettirdi?i öne sürüldü.

Korgeneral Raif Akba?´yn ba?ynda oldu?u Gelibolu´daki 2. Kolordu Komutanly?y´ndaki birliklerde de Balyoz belgelerinin karartyldy?y belirlendi. Akba?´yn emri ile Kolordu Ystihbarat ve YKK ?ube´de görevli Ystihbaratçy Albay Ömer Uçaryn Ekim 2010 ba?ynda 2. Kolorduya ait tüm tugaylary dola?arak 2002 yylyna ait birçok evraky tutanak tutmadan elden toplatty?y belirtildi. Kolorduda yapylan incelemelerde Balyoz davasyna ait delil te?kil edecek evraklar oldu?u anla?ylynca sözlü emir ile bunlaryn imha edildi?i bildirildi. Belgelerde subay ve e?lerinin istihbarat elemany gibi takip edildi?i görülüyor. Hükümetin icraatlarynyn da denetlenip rapor edildi?i dikkat çekiyor.

Ytiraz gerekçeleri çöktü

Balyoz Davasy sanyklaryndan 1. Ordu eski Komutany Orgeneral Çetin Do?an, emekli Tu?general Süha Tanyeri, Koramiral Kadir Sa?dyç ve Tu?amiral Mehmet Fatih Ylgar´yn tutukluluklaryna itiraz edildi. Ystanbul 10. A?yr Ceza Mahkemesi´ne sunulan dilekçede, Do?an´yn kendisi hakkynda verilen yakalama ve tutuklama kararlarynyn hemen ardyndan adli mercilere teslim olarak kaçak duruma dü?medi?i ve tutuklamanyn gerekçelerinden sayylan kaçma ve delilleri karartma ?artlarynyn gerçekle?medi?i ileri sürüldü. Ancak BUGÜN´ün dünkü man?eti mahkemenin delillerin karartylmasyna yönelik endi?esinin haklyly?yny ortaya koydu. Mahkeme itiraz dilekçelerini 3 gün içinde karara ba?layacak. Taleplerin reddedilmesi durumunda dilekçelerin bir üst mahkeme olan Ystanbul 11. A?yr Ceza Mahkemesi´ne gönderilece?i bildirildi.

MAHKEME HAKLI ÇIKTI

Emekli Ba?savcysy Re?at Petek: 6 Aralyk´ta Gölcük´te yeni belgelerin ortaya çykmasy ´saklama, gizleme, de?i?tirme eyleminin´ devam etti?ini gösterdi. Sizin ortaya koydu?unuz belgelerin yine yakalama kararynyn kaldyrylmasyndan sonra imha edilmi? olmasy bu davadaki delillerin yok edildi?ini gösteriyor. Yani tam da CMK´nyn 100. maddesinde düzenlenen ´delil karartma, gizleme, yok etme, de?i?tirme, etkileme´ olarak sayylan sebeplerin tahakkuk etti?ini gösteriyor. Yani ilk tutuklama kararynyn ne kadar do?ru ve yerinde oldu?u ortaya çykyyor. 11 ?ubat´taki mahkeme kararynda sanyklaryn delilleri konumlary itibariyle karartabilece?i belirtiliyordu. Yani ´rütbeleri itibariyle sadece sözlü emirlerle delilleri etkileme, yok etme ihtimali vardyr´ diyor mahkeme. BUGÜN gazetesi olarak ortaya koydunuz ki sözlü emirle tutanak dahi tutulmadan bu deliller imha edilmi?. Kanun tam da böyle hallerde sanyklara tedbiren tutuklama karary veriyor.

KARARTMA ?ÜPHESY VAR

Bo?aziçi Avukatlar Derne?i Ba?kany Bilal Çaly?yr: Demek ki mahkemenin ula?amady?y ve ula?masy gereken birçok delil var. Burada sanyklaryn delil karartma ?üphesinin oldu?u varsayylyr. Tutuklama gerekçesinde de suçun mahiyeti ve sanyklaryn konumu itibariyle delilleri karatma ihtimali vardy. Mahkeme daha önce delil karartma ile ilgili yapylan eylemleri de göz önünde bulunduracaktyr. Mahkemenin tutuklama sebeplerinin ortadan kalkty?yna karar vermesi için bu suçun sanyklar tarafyndan i?lenmedi?ine dair çok net deliller ortaya konulmasy gerekiyor. Ama böyle bir belgenin sunulmasy söz konusu de?il. Belgeler ortada Suga, Oraj, Sakal var. Bunlaryn kimler tarafyndan hazyrlandy?y belli. Bunlar üst rütbeli oldu?u için Türkiye´nin her tarafyndaki birliklere da?ytylan belgelerin her zaman karartma ve imha ?üphesi sözkonusu. Gölcük´te çykan belgelerde de gördük. Delilleri zemine gömmü?lerdi ve yok edeceklerdi.

TÜM YDDYALARI BO?A ÇIKTI

Doç. Dr. Vahap Co?kun: Balyoz kapsamyndaki sanyklaryn muvazzaf olanlarynyn bu ?ekilde bir harekette bulunmalary aslynda tutuklanmalarynyn da hakly bir gerekçesinin oldu?unu gösteriyor. Belgelerin karartylmasyna dair sundu?unuz haberin do?ru olmasy durumunda, bütün belgelerin toplandy?y ve bu ki?ilerin delilleri karartamayaca?y iddiasynyn bo?a çykty?yny görüyoruz. Yani burada halen yargylamayy ciddi bir ?ekilde etkileyebilen ve selametini de?i?tiren bir durum ortaya çykyyor.

HABERYNYZ DELYL NYTELY?YNDE

Emekli Askeri Hakim Yusuf Ça?layan: Bu durum tutuklama gerekçesini teyit etmi? oluyor. Delillerin karartylmasy söz konusu. Bu konudaki taleplerin reddi açysyndan yayymlamy? oldu?unuz belgeler çok önemli. Hem davanyn esasy hem de tutuklama gerekçesi ile ilgili olarak belge niteli?indedir. Davaya esas te?kil edecek deliller sadece sizin yayymlamy? oldu?unuz belgelerle synyrly de?il. Daha çok belge var. Ama bu deliller karartyldy?yna göre potansiyel olarak di?er belgelerin de karartylaca?y yönünde bir delil olu?turuyor. Tutukluluk halinin devamy açysyndan çok önemli. Delillerin tamamy toplatylmadan tutuklulu?un devamy gerekiyor. Bunlar görev alanlarynyn dy?yna çykyp, toplumun ço?unlu?unu olu?turan kesimleri iç tehdit ilan edip ondan sonra da seçim sonucu kendi ideolojilerine aykyry çykty?y zaman darbeyi me?rula?tyrmak için kullanylmak üzere bu ?ekilde ?eyler yapmy?lar. Yrtica ve terör üzerinden darbe me?rula?tyrma durumu söz konusu.

´ENGYN ALAN MHP´YE HAYIRLI OLSUN´

Yazar Doç. Dr. Emre Uslu: Orta Anadolu´daki dindar insanlar ba?örtüsü ile üniversiteye gitmeye çaly?yrken MHP´nin ba?dany?many, yeni fla? transferi arkada?laryny dindar my diye fi?liyormu?, evlerine adam yolluyormu?, e?lerinin etek boyunu ölçüyormu?, çocuklarynyn durumlaryna ve alkol alyp almadyklaryna bakyyormu?. Fi?leyip ordudan atmaya çaly?yyormu?. MHP´ye hayyrly olsun ba?ka ne denir? Canly bir cunta var. Örne?in Bertan Nogaylaro?lu´nun ady Oraj planynda geçiyor. Hatta ´Yakalanyrsak harp oyunu diyece?iz´ diyen adam. Geçenlerde emekli olmadan önce görev yeri Genelkurmay Dy? Yli?kiler Ba?kany´ydy. Bu adamlar kritik görevlerdeler ama ortada bir durum varsa yargylama bitene kadar görevden alynmalylar. Delil karatma olanaklary ellerinde olmasyn. Bunlaryn bizzat cuntanyn ba?ynda ve emir verme hükmünde olan insanlar oldu?u belirtiliyor. Dolayysyyla delil karartma ihtimali yok demek bo? bir argüman. Emekliler yapamaz diyorlar ama ordudan emekli olmak orman genel müdürlü?ünden emekli olmaya benzemiyor. Bu insanlar 13 ya?ynda askeri liseye girmi?. Hayatlarynyn 50 yylyny bu arkada?laryyla geçirmi?. Emeklilerin de ricalary esas alynyyor. Dolayysyyla delil karartma ?üphesi her zaman var.

MYLLY SAVUNMA BAKANI: MAN?ETY OKUDUM, YORUM YOK

Milli Savunma Bakany Gönül: BUGÜN´ün man?etindeki haberi okudum. Olay yargyya intikal etmi?tir. Prensip olarak yargyya intikal etmi? konular hakkynda açyklama yapmam, yargy sürecinin tamamlanmasyny beklemek gerekir.

TUTUKLAMANIN EN ÖNEMLY GEREKÇESY

Anayasa Komisyonu Ba?kanvekili Ayhan Sefer Üstün: Kanunda tutuklama nedenleri açyk açyk yazylmy?tyr. Delillerin karartylmasy veya kaçma ihtimali tutuklamanyn en önemli nedenlerindendir. Bu haberler do?ruysa delillerin karartyldy?y ?üphesi vardyr. Bu durumda mahkemeler tutuklama karary verebilir. Mahkemeler durduk yere tutuklama karary vermez.

SORU?TURMA AÇILMASI YÇYN BELGELERY MAHKEMEYE SUNACA?IZ

Hukukçular Derne?i Ba?kany Cahit Özkan: Bu durum delillerin bir kysym muvazzaf tarafyndan karartyldy?y ihtimalini gündeme getiriyor. Çünkü o birimlere ula?ma imkany olmady?y için sözlü emirle karartyldy?yny söylüyorsunuz. Ymha edenler, yakanlar tabi ki delil karatma suçu i?lemi?tir. Kanunda bu suç olarak düzenlenmi?tir. Ayryca iddia edilen darbe eyleminin çok vahim bir suç olmasy da onlar açysyndan cezanyn artyrylmasyny gerektirecek bir husustur. Özellikle Balyoz sanyklaryny tahliye ettikleri için yargyçlaryn görev yerlerinin de?i?tirildi?i ?eklinde ithamlar vardy. Bunu bir kez daha anlyyoruz ki planly, programly bir tahliye ve delillerin karartylmasy için maalesef zaman zaman da yargyçlaryn bir ?ekilde hukuka aykyry karar vermesi suretiyle delillerin karartylmasy sebebiyet verdikleri açyktyr. Bu a?amada deliller toplanmy?, karartma tehlikesi yok demek yanly?tyr. Bu i?in vehametini, nerelere kadar yayyldy?y mahkeme esnasynda ortaya çykacaktyr. Ylgili savcylar artyk delillerin daha fazla karartylmadan toplatylmasyny sa?lamalydyr. Biz davanyn müdahillerinden biriyiz. Bu belgeleri konuyla ilgili soru?turma ba?latylmasy için mahkemeye sunarak, talepte bulunaca?yz.

DAHA GÜZEL YAKALANAMAZDI

Hukuka Ça?ry Platformu Sözcüsü Avukat Mehmet Ylik: Delil karatmak kanunen suçtur. Bu yayynynyz delillerin karartyldy?yny ortaya çykardy ve hakimlerin elini de güçlendirecek bir belge oldu. Durum net bir ?ekilde ortada. Ama bu adamlar Genelkurmay´dan ´bu adamlar suçsuz neden alyyorsunuz, bu bir harp oyunu´ demesini bekliyor, oradan medet umuyor. Çünkü önceki genelkurmay ba?kany davayy sulandyran açyklamalar yapty. ´Boru, ka?yt parçasy´ diyordu. Ayny hareketi yeni Genelkurmay ba?kanyndan da bekliyorlar. Ama her ?ey net ?ekilde ortada. Darbeye te?ebbüs daha güzel bir ?ekilde yakalanamazdy. Bir sonraki adym darbedir. Bu yüzyyllyk dönemde ilk defa darbeye te?ebbüs edenler yargylanyyor, tane tane toplanyyor. Bu beyaz bir devrimdir. ( Bugün)

(17 ?ubat 2011), son güncel.: (18 ?ubat 2011)

HABERLE İLGİLİ ŞİKAYET, DÜZELTME GİBİ TALEPLERİNİZİ İLETMEK İÇİN TIKLAYIN

HABERLE BAĞLANTILI OLABİLECEK LİNKLER:

Y?TE YMHA EDYLEN BELGELERDEN BYR BÖLÜMÜ

BALYOZ YDDYANAMESYNDE ARAMA YAP

Balyoz Plany man?etlerimiz

http://www.kontrgerilla.com/mnsetgoster.asp?haber_no=2984    yazdır/print

ŞOK! TSK'daki Fetö'den darbe

15.07.2016 22:46 Türkiye, 15 Temmuz saat 22:00'den beri şok dakikalar yaşıyor.. İlk önce Jandarmadan bazı birliklerin İstanbul'un iki yakasını birbirine bağlayan köprüleri tanklarla ulaşıma kapattığı haberleri geldi. İlerleyen dakikala..
Tamamı 15.7.2016

İşte çılgınlıklarının nedeni

17.07.2016 14:13 TSK'daki Fetö'cülerin darbe girişimi "çılgınca" ve "gözü dönmüş" olarak değerlendiriliyor. Bir çok detay bu değerlendirmeye yol açıyor. Örneğin Meclis'in bombalanması.. Örneğin TRT'yi ele geçirirken canlı yayında darbe..
Tamamı 17.07.2016

İşte Paralel'in 81 il imamı

20.01.2015 21:02 Fetullah Gülen cemaatinin Marmara bölge imamı ile birlikte 8 il imamı olduğu iddia edildi. Bu isimlerin fotoğraflı özgeçmişleri yayınlandı. Bu imamların bir devlet memuru gibi terfi alarak kademe kademe yükseldiği iddia ediliyor..
Tamamı 20.01.2015

Paralel'e de Ergenekon'a da hayır

11.03.2014 14:52 Türkiye'de dün yargıda şiddetli bir deprem yaşandı. Daha önce benzeri yaşanmayan bu depremin merkez üssü, Ergenekon davasına bakan özel yetkili İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi oldu. Ergenekon davasına bakan İstanbul ..
Tamamı 11.3.2014

Büyükanıt: Huzurum kalmadı!

19.12.2015 23:00 Abdullah HARUN / kontrgerilla.com - 27 Nisan e-muhtırası soruşturmasında 'şüpheli' olarak sorgulanan dönemin Genelkurmay Başkanı Yaşar Büyükanıt'ın ifadesi ortaya çıktı. Kontrgerilla.com'un ulaştığı iki sayfalık ifaded..
Tamamı 19.12.2015

Fehmi Koru sitemize taş attı

12.10.2015 19:46 Maişet derdi nedeniyle yaklaşık 1 yıldır günlük yerine haftalık haber girişine geçmek zorunda kaldık. Dikkat edenler bunu farketmiştir. Saatlerdir süren bu haftalık haber girişini de az önce tamamlamış ve internet..
Tamamı 12.10.2015

Şok!!! Savcı Öz yurtdışına kaçtı

18.08.2015 20:19 HSYK tarafından haklarında terör örgütü üyeliği suçlamasıyla soruşturma başlatılan, ardından mahkemece yakalama kararı çıkarılan savcılar Zekeriya Öz ve Celal Kara'nın yurtdışına kaçtıkları ortaya çıktı. Mahkeme eski s..
Tamamı 18.08.2015

Balyoz Planı gerçek: 7 beraate itiraz

09.10.2016 13:55 Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Orgeneral Çetin Doğan'ın da aralarında bulunduğu 7 sanığın beraat kararının bozulması yönünde görüş bildirdi. 6 Ekim'de yaşanan gelişmeye göre, Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı adına B..
Tamamı 9.10.2016

Belgesel: Gezi'nin ardındakiler

24.06.2013 11:20 Taksim Gezi olaylarına katılanlar.. Haber, açıklama ve attıkları twitlerle destek verenler.. 'Çapulcu' olduklarını açıkça belirtenler.. 'Mesele Gezi değil sen hala anlamadın mı?' diyerek hükümeti bir ayaklanma ile devirmeye destek verenler..
Tamamı 24.06.2013

7 sanıklı Balyoz davası kapandı mı?

16.12.2018 11:00 İstanbul'da, Fetö yargısının etkin olduğu dönemde açılan ve 237 sanığın müebbet hapse mahkum edildiği, Fetö ile mücadelenin başlamasının ardından davanın kumpas olduğuna dair somut delillerin ortaya çıkması üzerine..
Tamamı 16.12.2018

Humeyni planı suya düştü

08.11.2014 13:58 Yıllardır ABD'de yaşayan Türk vatandaşı Fetullah Gülen'in Türkiye'ye dönmekten kesinlikle vazgeçtiği ileri sürülüyor. Gülen cemaatinin liderliğini yapan Fetullah Gülen, kendisine DGM tarafından dava açılmadan hemen önc..
Tamamı 8.11.2014

Gülen: 28 Şubat MGK'sı sevaptı

01.11.2014 17:35 Erdoğan'ın ilk kez 'Cumhurbaşkanı' sıfatıyla başkanlık ettiği Ekim ayı MGK toplantısı 10 saati aşarak en uzun MGK rekorunu kırdı. 28 Şubat süreci kararlarının alındığı MGK toplantısı ise 8 saat sürmüştü. MGK'da paralel..
Tamamı 1.11.2014

Ayrıntılarıyla 7 Şubat krizi

08.02.2014 15:18 Tarih: 7 Şubat 2012.. Ankara, Cumhuriyet tarihinde benzeri görülmemiş bir olayla sarsıldı. MİT Müsteşarı Hakan Fidan dahil 5 MİT yöneticisi hakkında savcılık tarafından yakalama kararı çıkartıldı.. Sabah gazetesinden A..
Tamamı 8.2.2014

Beddua etti, suç duyurusu yağdı

27.01.2014 13:03 Fetullah Gülen'in avukatı: Psikolojik harekâtta yeni aşamaya geçildi.. Fetullah Gülen Hocaefendi'nin avukatı Nurullah Albayrak, müvekkili hakkında ortaya atılan iftiraların suç duyurusu şeklinde yargıya taşınması suret..
Tamamı 27.1.2014

Paralel Yapı = P2 Locası

14.01.2014 15:48 Gülen cemaatinin lideri Fethullah Gülen'in paralel yapıyı uzaktan yönetmek için yaptığı telefon görüşmeleri bugün internette yayınlandı. (1) Görüşmelerde Gülen'in, bir dini cemaat liderinin ötesine geçerek siyaset..
Tamamı 14.1.2014

Özkök ve Yalman'dan şok inkar

03.11.2014 19:23 Balyoz davasında Anayasa Mahkemesi'nin verdiği 'hak ihlali' kararı üzerine yeniden yargılama başladı. Duruşma, Anadolu 4. Ağır Ceza Mahkemesi'nce Anadolu Adalet Sarayı'ndaki 450 kişilik Şehit Hakan Kılıç Konferans Salo..
Tamamı 3.11.2014

Yabancı vakıflara suç duyurusu

02.12.2013 16:57 Sivil Toplum Kuruluşu Adalet Platformu, Türkiye'de faaliyet gösteren yabancı vakıflar hakkında, yasak olmasına karşın Türkiye'deki siyasi olaylara müdahale ettikleri gerekçesiyle suç duyurusunda bulundu. Suç duyurusund..
Tamamı 2.12.2013

Düşünen adam da olacak mı?

19.06.2013 17:17 Taksim Gezi olayları 19 günlük bir süreç sonra polisin Gezi parkını boşaltmasıyla sona erdi. Ancak artçı gelişmeler sürüyor. İki gündür 'duran adam' eylemi gündemde. Hükümeti protesto eden ve Gezi eylemcilerine destek ..
Tamamı 19.6.2013

Fetö'nün Şok Mangasına dava

21.11.2022 14:22 Ankara'da, Cumhuriyet Başsavcılığı, FETÖ'cü olmayan askeri öğrencilerin "şok mangası" yöntemiyle fiziki ve psikolojik şiddet uygulayarak okulu bırakmalarına neden oldukları ileri sürülen 8 eski asker hakkında "işkence ..
Tamamı 21.11.2022

Kara Kuvvetleri: 80 Müebbet Onandı

29.11.2022 10:33 Ankara'da, FETÖ'nün darbe girişimi sırasında Kara Kuvvetleri Komutanlığı (KKK) karargahında yaşanan olaylara ilişkin aralarında 4 eski generalin de bulunduğu 132 sanıklı dava dosyasının istinaf incelemesi tamamlandı..
Tamamı 29.11.2022

Kars: 12 Müebbetin Gerekçesi

30.11.2022 13:13 Kars'ta, Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) darbe girişimine katıldıkları ve örgütün kentteki sözde 'ana komuta kademesi'nde yer aldıkları iddia edilen, aralarında örgütün sözde 'sıkıyönetim komutanı' ve dönemin 14. Me..
Tamamı 30.11.2022

Yakalanan İlk Darbeciye Müebbet

29.11.2022 11:03 Bursa'da, Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) 15 Temmuz hain darbe girişimi sırasında Bursa'da sözde 'sıkıyönetim komutanı' olmayı beklerken 'yakalanan ilk darbeci' olan dönemin İl Jandarma Komutanı Yurdakul Akkuş'un da..
Tamamı 29.11.2022

Darbeci Yaver'in Müebbeti Onandı

29.11.2022 10:43 Ankara'da, FETÖ'nün 15 Temmuz darbe girişimi akşamı Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan'ın kaldığı oteli darbecilere bildirdiği belirlenen eski başyaver Ali Yazıcı'ya verilen ağırlaştırılmış müebbet ile eski Dalaman Deni..
Tamamı 29.11.2022

Çatı Davada Müebbetler Değişmedi

29.11.2022 10:22 Ankara'da, Yargıtay'ın 15 Temmuz darbe girişiminden önce açılan FETÖ çatı davasında, örgütün tepe yöneticileri eski Samanyolu Yayın Grubu Başkanı Hidayet Karaca, eski milletvekili İlhan İşbilen, keski Zaman Gazetesi İm..
Tamamı 29.11.2022

Askeri Hakimlere Müebbet Onandı

02.12.2022 09:55 Ankara'da, Yargıtay 3. Ceza Dairesi, Ankara 25. Ağır Ceza Mahkemesince FETÖ'nün darbe girişiminde yer alan dönemin Genelkurmay Başkanlığı adli müşavirleri Hayrettin Kaldırım ve Muharrem Köse'nin de aralarında bulundu..
Tamamı 2.12.2022

Poyrazköy Kumpası: 1. Dava Başladı

28.11.2022 13:39 İstanbul'da, Fetullahçı Terör Örgütü'nün "Poyrazköy'de ele geçirilen mühimmat, Kafes eylem planı, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği (ÇYDD), Amirallere Suikast" gibi davalardaki usulsüzlüklere ilişkin polis mem..
Tamamı 28.11.2022

Poyrazköy Kumpası: 2. Dava Yargıya

28.11.2022 15:42 İstanbul'da, kamuoyunda 'Poyrazköy davası' olarak bilinen dava ve soruşturmalarda görev alan 48 eski hakim ve savcı hakkında 'gizliliği ihlal', 'iftira', 'suç delillerini yok etme', 'kişisel verileri hukuka aykırı olar..
Tamamı 28.11.2022

1985'teki Sınav Hırsızlığına Dava

02.12.2022 12:37 Ankara'da, FETÖ irtibatı nedeniyle hakkında dava açılan eski Albay Cengiz C.'nin, 1985'te yapılan askeri lisesi sınav sorularını, 'örgüt abisi' aracılığıyla önceden aldığını itiraf etmesi, verdiği bilgilerin doğru çı..
Tamamı 2.12.2022

Pinhan Restaurant'a 9 Hapis

30.11.2022 12:08 İstanbul'da, Fetullah Gülen liderliğindeki terör örgütü (Fetö) adına faaliyetlerde bulunulduğu gerekçesiyle kayyum atanan örgütün karargahı konumundaki Maltepe Pinhan Restoran yapılanmasına dair 45 sanıklı davaya devam..
Tamamı 30.11.2022

Zırhlı Tugay Darbe davası

30.11.2022 12:40 İstanbul'da, Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) 15 Temmuz darbe girişimine ilişkin aralarında muvazzafların da bulunduğu 28'si tutuklu 138 askerin 'kamu malına zarar verme' suçundan altışar yıl ile 'Anayasal düzeni ort..
Tamamı 30.11.2022

Darbede Valilik İşgali davası

30.11.2022 12:29 İstanbul'da, FETÖ'nün 15 Temmuz darbe girişiminde İstanbul Valiliğinin işgalini konu alan 90 sanıklı davada ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası Yargıtay tarafından bozulan eski Yarbay Recep Karaçam'ın yeniden yargılan..
Tamamı 30.11.2022

Donanma Darbe davası

28.11.2022 13:24 Kocaeli'de, Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) 15 Temmuz darbe girişimi sırasında Donanma Komutanlığındaki eylemlere ilişkin davada dosyaları ayrılan 6'sı tutuksuz, 13'ü firari 19 sanığın yargılanmasına devam edildi..
Tamamı 28.11.2022

Adana Yasadışı Dinleme davası

21.11.2022 12:10 Adana'da, Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) üyeliğinden hüküm giyen eski İl Emniyet Müdürü Ahmet Zeki Gürkan ile terörden sorumlu emniyet müdür yardımcısı İsmail Bilgin'in, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) mensubunu yasa ..
Tamamı 21.11.2022

Tır Kumpası Organizatörleri davası

21.11.2022 11:57 Adana ve Hatay'da MİT tırlarının durdurulması ve aranmasını organize ettikleri gerekçesiyle haklarında 2'şer kez ağırlaştırılmış müebbet ve 50 yıl 5'er ay hapis cezası istemiyle dava açılan Fetullahçı Terör Örgütü'nün ..
Tamamı 21.11.2022

13.08.2001'den beri ziyaretçi sayısı:
67.145.453