12 Eylül 1980 askeri darbesini yapan generaller Kenan Evren ve Tahsin ?ahinkaya´nyn sanyk oldu?u davaya 16. duru?ma ile devam ediliyor. Esas hakkyndaki mütalaasyny sunan Savcy sanyklar için a?yrla?tyrylmy? müebbet hapis cezasy istedi.
![]() ![]() ![]() |
25.10.2013 12:11 12 Eylül 1980 darbesiyle ilgili dönemin Genelkurmay Ba?kany ve 7. Cumhurba?kany Kenan Evren ile dönemin Hava Kuvvetleri Komutany emekli Orgeneral Tahsin ?ahinkaya hakkynda açylan davaya 18. duru?ma ile devam ediliyor.
Mahkeme savcynyn esas hakkynda mütalaasyny vermesi için duru?mayy bugüne ertelemi?ti. Mahkeme heyeti MYT´e yazylacak müzakere ile 12 Eylül´e giden süreçte hazyrlanan Bayrak Harekât Direktifi´nde, ´Sivil Y?ler Koordinasyon Grubu´ ?eklinde bir grubun görev aldy?ynyn belirtildi?ini ve bu belgede görev alan sivil unsurlar hakkynda bilgi ve belgelerin gönderilmesini istemi?ti. Mahkeme heyeti ayryca Bayrak Harekât Plany´ndaki ´Sivil Y?ler Koordinasyon Grubu´ tespitini ve haklarynda soru?turma açylmasy için ba?savcyly?a suç duyurusunda bulunmu?tu.
-Sanyklar telekonferans ile duru?maya katyldy-
Ankara 12. A?yr Ceza Mahkemesi´nde görülen duru?maya sanyklar telekonferans yöntemi ile katyldy. Salona kurulan canly yayyn sistemi ile Evren, Ankara´da GATA´dan ?ahinkaya ise Ystanbul´daki GATA´dan mahkeme salonuna ba?landy. Evren´in yanynda Avukaty Sezin Duygu Tuncer, ?ahinkaya´nyn yanyndaysa Avukat Mithat Burak Ba?kale hazyr bulundu. Sanyklaryn avukaty Bülent Hayri Acar ise mahkemede yer aldy. Duru?maya bazy müdahiller ve avukatlary, TBMM, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini izafeten Ba?bakanlyk, DYSK, TÖB-DER gibi müdahil tüzel ki?ilerin avukatlary da katyldy.
SAVCI MÜTALAA VERDY: MÜEBBET YSTEDY
Duru?mada esas hakkyndaki mütalaasyny sunan Savcy sanyklar için a?yrla?tyrylmy? müebbet hapis cezasy istedi. Cumhuriyet Savcysy Selçuk Kocaman, sanyklar Kenan Evren ve Tahsin ?ahinkaya´nyn, TCK´nyn Devlet kuvvetleri aleyhine cürümler ba?lykly 146. maddesi uyarynca a?yrla?tyrylmy? müebbet hapisle cezalandyrylmalaryny istedi.
Duru?mada, mütalaasyny veren Cumhuriyet Savcysy Selçuk Kocaman, her iki sanyk hakkynda “Türkiye Cumhuriyeti´nin Anayasa ile te?ekkül etmi? olan Türkiye Büyük Millet Meclisini ortadan kaldyrmaya veya görevini yapmasyna engel olmaya cebren te?ebbüs etmek” suçundan, Türk Ceza Kanunu´nun 146 ile 80 maddeleri uyarynca “a?yrla?tyrylmy? müebbet hapis cezasyna” çarptyrylmalaryny talep etti.
Maddede, Türkiye Cumhuriyeti Te?kilaty Esasiye Kanunu´nun tamamyny veya bir kysmyny ta?yir ve tebdil veya ilgaya ve bu kanun ile te?ekkül etmi? olan Büyük Millet Meclisini iskata veya vazifesini yapmaktan men´e cebren te?ebbüs edenler, a?yrla?tyrylmy? müebbet a?yr hapis cezasyna çarptyrylyr ifadesi yer alyyor.
DURU?MA 27 ARALIK´A ERTELENDY
Savcynyn mütalaasynyn ardyndan duru?maya ö?le arasy verildi. Aradan sonra Evren ve ?ahinkaya´ya mütalaa hakkynda söz verildi. Evren ve ?ahinkaya avukatlarynyn gerekli cevaby vereceklerini söyledi.
Bazy mü?teki avukatlary savcynyn mütalaasynda belirtti?i Evren ve ?ahinkaya´nyn rütbelerinin sökülmesi yanynda Evren´in Cumhurba?kanly?y´ndan do?an haklarynyn da geri alynmasyny istedi.
Sanyk avukatlary ise savcynyn mütalaasynyn hukuki nitelik ta?yyyp ta?ymady?yny, hukuki nitelik ta?yyorsa mü?teki avukatlarynyn beyanyndan sonra mütalaaya cevap verilmesi için süre istedi.
Mahkeme heyeti sanyklaryn mal varly?yna el konulmasyna ve Kenan Evren´in Cumhurba?kanly?y´ndan do?an haklarynyn geri alynmasy talebinin ?u a?amada ihsasy rey olaca?y gerekçesi ile reddine karar verdi.
YURT-KOR YMHASINA SUÇ DUYURUSU
12 Eylül müdahalesin hazyrlyk çaly?malarynyn yer aldy?y YURT-KOR belgesini mahkemeye göndermeyip imha etti?ini sa?layan Abdullah Recep için suç duyurusunda bulunan mahkeme daha önce verilen kararlar göz önüne alarak sanyklaryn tutukluklarynyn reddine karar verdi.
Mahkeme heyeti avukatlaryn mütalaaya görü? beyan etmeleri ve için duru?mayy 27 Aralyk´a erteledi.
DARBEYY OLGUNLA?TIRMAK YÇYN TERÖRÜ KASTEN ÖNLEMEDYLER
26.10.2013 09:20 Savcy Selçuk Kocaman 18 sayfalyk mütalaasynda Evren ve ?ahinkaya´ya a?yr suçlamalar yöneltti. 12 Eylül 1980 öncesi terör olaylarynyn toplumu kaosa, iç çaty?maya sürükleyerek ülkeyi yönetilemez hale getirip, askeri darbeye zemin hazyrlamak ve yönetimi ele geçirmek isteyen devlet içindeki derin yapylaryn yönlendirmesi ve kurgulamasyyla çykaryldy?y ifade edilen mütalaada ?unlar kaydedildi: Devlet içindeki etkili güçlerin, olaylarda güvenlik güçlerinin etkin olarak görev yapmasyny engelledi?i, güvenlik güçlerinin bazy olaylarda kullanyldy?y, bu kadar organize ve geni? çaply olaylaryn devlet içinde örgütlenmi? illegal güçlerin planlamasy ve i?tiraki olmadan yapylamayaca?y, sanyklaryn darbe yapmaya yakla?yk bir yyl önceden karar verdikleri, her halükârda ülke yönetimini cebren ele geçirmek niyetinde olduklary, yapylacak askeri darbenin halkyn gözünde me?ru görülebilmesi için terör olaylarynyn üzerine bilerek gitmedikleri, müdahale etmedikleri veya tertiplenen olay amacyna ula?tyktan sonra müdahale ettikleri, sanyklaryn darbe yapmak için bir yyl ?artlaryn olgunla?masyny bekledikleri, darbe için fyrsat kolladyklary anla?ylmy?tyr.
35. MADDE YETKY VERMEZ
Askeri darbenin Türk Silahly Kuvvetleri Yç Hizmet Kanunu´nun 35. maddesindeki yetkiye dayanylarak yapyldy?y belirtilen görü?te, Yç Hizmet Kanunu´nun 35. maddesi hiç kimseye demokratik düzeni ortadan kaldyrarak diktatörlük kurmaya yol açacak bir askeri darbe yapma yetkisi vermemektedir denildi. Mütalaada Ba?bakana muhtyra gönderilmesinin tehdit niteli?inde oldu?u belirtilerek, Ayny zamanda bu tehdit manevi cebir niteli?indedir ifadesi de yer aldy.
Mütalaada ?u ifadeler de yer aldy:
Sanyklar 12 Eylül 1980 günü daha önce gizlice hazyrladyklary ´Bayrak Harekât Direktifi´ adly darbe plany çerçevesinde, Türkiye Cumhuriyeti halkynyn vergileriyle alynmy? ve yurt savunmasy için kendilerine tevdi edilmi? silahlary kullanarak cebren ülke yönetimine bütünüyle el koymu?, sanyklaryn yaptyklary askeri darbeyle Parlamento ve Hükümet feshedilerek ortadan kaldyrylmy?, Parlamento üyelerinin dokunulmazly?y kaldyrylarak sykyyönetim ilan edilmi?tir.
Sanyklar millete ait olan egemenlik yetkisi, Türkiye Büyük Millet Meclisine ait olan yasama yetkisi ile Cumhurba?kany ve Bakanlar Kurulu´na ait olan yürütme görevini, silahly güç kullanylarak ele geçirmi?lerdir. Cumhuriyet Senatosu´na ve Cumhurba?kany´na ait yetkilere cebren el koymu?lardyr. Anayasa ve Anayasal düzen ortadan kaldyrylarak, ki?i hak ve özgürlükleri tamamen Milli Güvenlik Konseyi´nin inisiyatifine terk edilmi?tir.
Sanyklaryn eylemlerine uyan ve suç tarihi itibaryyla lehlerine olan 765 sayyly Türk Ceza Kanunu´nun 146/1, 80, 31 ve 33 maddeleri uyarynca anayasal düzeni bozmaktan ayry ayry a?yrla?tyrylmy? müebbet hapis ile cezalandyrylmasy; sanyklar hakkynda verilen adli kontrol kararynyn devamy; 1632 sayyly Askeri Ceza Kanunu´nun 30. maddesi gere?ince rütbelerinin alynmasy mütalaa olunur. (Sabah)
LATYN AMERYKA ÖRNE?Y
Mütalaanyn en dikkat çekici bölümlerinden birini Latin Amerika ve Almanya´daki darbe davalaryna yapylan atyf olu?turdu. Ynsanly?a kar?y suçlarda zamana?ymynyn söz konusu olmady?yny vurgulayan savcy Kocaman ?u örnekleri verdi: “Latin Amerika´da hüküm süren diktatörlüklerin yönetimleri syrasynda sebep olduklary ölümler, i?kenceler ve kayyp hadiselerinden sorumlu tutulabilmeleri uluslararasy hukukun kabul etti?i bu kuralyn uygulanmasy suretiyle sözkonusu olabilmi?tir. Arjantin, ?ili, Ekvator, Meksika, Panama, Paraguay, Peru ve Uruguay bu ülkelerden bazylarydyr. Amerika Ynsan Haklary Mahkemesi içtihatlary ile zamana?ymy ve geçmi?e uygulama yasa?ynyn darbeci rejimler için söz konusu olamayaca?yny kayyt altyna almy?tyr. Almanya´da 1946´da i?lenen insanly?a kar?y suç ile ilgili dava ile AYHM´in Korbely-Macaristan ve Kononov-Litvanya kararlary somut örneklerdendir. AYHM, insanly?a kar?y i?lenen suçlar ulusal mevzuatta tanynmamy? olsa bile faillerin yargylanabilecekleri yönünde karar vermi?tir. Venedik Komisyonu´nun Peru Anayasa Mahkemesi´nin müracaaty üzerine hazyrlady?y 2011 tarihli raporu da dikkat çekicidir. Komisyona göre insanly?a kar?y suçlarda zamana?ymy i?lemez.”
Savcy 18 sayfalyk mütalaasynda, sanyklaryn Ba?bakan´a verdi?i muhtyra ile Anayasa´yy ve TBMM´yi ortadan kaldyrmaya ve görevini yapmasyny engellemeye te?ebbüs suçunu i?lediklerine de dikkat çekti. Konuyla ilgili TCK´nyn 146. maddesinde yer alan ´cebren´ ifadesinin altyny çizen savcy, bunun mutlaka maddi anla?ylmamasy, ´manevi cebir´ unsuruyla birlikte de?erlendirilmesi gerekti?ini söyledi. Elinde, devlet içerisinde ba?ka bir kurumca kar?y konulamayacak bir güç bulunan Silahly Kuvvetler´in, anayasal demokratik sistem içerisinde hiyerar?ik olarak ba?ly oldu?u, Ba?bakan ve tüm siyasi partileri do?rudan, bunlaryn temsil edildi?i TBMM´si ile cumhurba?kanyny dolayly olarak tehdit etti?ini vurgulady. Kocaman, ülkenin içine dü?tü?ü durumu ise ?öyle özetledi: “Anayasa ve Anayasal düzen ortadan kaldyrylarak, ki?i hak ve özgürlükleri tamamen Milli Güvenlik Konseyi´nin inisiyatifine terk edildi. Ba?ta ya?am hakky olmak üzere temel hak ve özgürlükler açysyndan hiçbir güvence kalmady.”
-´Yhsas-y rey olur´ gerekçesiyle talep reddedildi-
Dünkü duru?mada bazy mü?teki avukatlary savcynyn mütalaasynda belirtti?i dönemin Genelkurmay Ba?kany Kenan Evren ve dönemin Hava Kuvvetleri Komutany Tahsin ?ahinkaya´nyn rütbelerinin sökülmesi yanynda Evren´in Cumhurba?kanly?y´ndan do?an haklarynyn da geri alynmasyny istedi. Mahkeme heyeti, söz konusu talebi, bu a?amada ´ihsas-y rey olaca?y´ gerekçesi ile reddetti. Heyet, ayryca Cumhuriyet Savcysy Selçuk Kocaman´yn talebi üzerine, 12 Eylül müdahalesinin hazyrlyk çaly?malarynyn yer aldy?y Yurt-Kor belgesini mahkemeye göndermeyip imha etti?i ileri sürülen Abdullah Recep için suç duyurusunda bulundu. Mahkeme, daha önce verilen kararlar göz önüne alarak sanyklaryn tutukluluklarynyn reddine karar verdi. Mahkeme heyeti avukatlaryn mütalaaya görü? beyan etmeleri için duru?mayy 27 Aralyk´a erteledi. Duru?mayy Kenan Evren Ankara Gülhane Askeri Typ Akademisi´nden (GATA), Tahsin ?ahinkaya ise Ystanbul GATA´dan takip etti. Ykili, hastane odalaryna kurulan sesli ve görüntülü sistemle savcy Kocaman´yn mütalaasyny takip ederek duru?maya dahil oldu.
-MYT: 12 Eylül ile ilgili belgeye rastlanmady-
12 Eylül askerî darbesine ili?kin davada mahkeme heyetinin daha önce Milli Ystihbarat Te?kilaty´ndan (MYT) istedi?i bilgiye cevap geldi. Mahkeme heyeti, MYT´ten 12 Eylül´e giden süreçte hazyrlanan Bayrak Harekât Direktifi´nde, ´Sivil Y?ler Koordinasyon Grubu´ ?eklinde bir grubun görev aldy?ynyn belirtildi?ini ve bu belgede görev alan sivil unsurlar hakkynda bilgi ve belgelerin gönderilmesini istemi?ti. MYT, talebe ili?kin yapylan ara?tyrma sonucunda bilgi ve belgeye rastlanmady?yny bildirdi. (Zaman)
------------------------------------------------------------------------------
19. DURU?MA GÖRÜLDÜ
27.12.2013 20:41 12 Eylül Davasy'na bakan Ankara 12. A?yr Ceza Mahkemesi, esas hakkyndaki savunmalaryny hazyrlamalary için sanyk avukatlaryna süre vererek, duru?mayy 21 ?ubat'a erteledi.
Davanyn ö?leden sonraki bölümünde, müdahil avukatlary, cumhuriyet savcysynyn esas hakkyndaki görü?üyle ilgili beyanda bulundu.
Avukat Öztürk Türkdo?an, 12 Eylül döneminde öldürülen Berfo Kyrbayyr'yn o?lu Cemil Kyrbayyr'yn mezarynyn dahi bulunamady?yny belirterek, "Bu ülkeye bu kötülü?ü yapanlar vicdanen sorumlu. Berfo Ninenin bu azmini, bu kararlyly?yny herkes göstermeli ve darbecilerle ilgili bir hüküm tesis edilmeli" dedi.
Türkiye'nin bulundu?u bölgede, ba?ta Mysyr olmak üzere darbelerin gerçekle?ti?ini hatyrlatan Türkdo?an, ?unlary kaydetti:
"Bu konuda yargynyn net bir tutum almasy ve darbe yapanlara kar?y i?lenen suçun cezasynyn ne oldu?unu ortaya koymasy gerekir. Darbeler hangi gerekçeyle yapylyrsa yapylsyn kötüdür, kötülük üretir ve darbenin yapyldy?y bütün ülkelerde insanly?a kar?y suç i?lenir. Yapylan referandumla halk, kurucu iktidar olmadyklaryna karar verdi. Mütalaaya uygun olarak sanyklaryn hak ettikleri cezaya çarptyrylmasy, hükümle birlikte sanyklaryn mal varly?yna el konulmasyny ve tutuklanmasyny istiyorum."
Avukat Arif Cangy da 12 Eylül darbesini gerçekle?tirenlerin, ya?am hakky dahil pek çok insan hakkyny ortadan kaldyrdy?yny, yasama, yürütme ve yargy erklerini tek elde toplady?yny kaydetti.
12 Eylül darbesinin ba?ly ba?yna suç oldu?unu ifade eden Cangy, sanyklaryn rütbe ve unvanlarynyn geri alynmasy talebinde bulundu.
"Y?ÇY HAREKETY ZARAR GÖRDÜ"
Avukat Senih Özay da sanyklara verilecek a?yrla?tyrylmy? müebbet ve maa?larynyn kesilmesi cezalarynyn toplumu rahatlataca?yny kaydederek, darbenin alt uzantylaryyla ilgili yürütülen soru?turmanyn da önemli oldu?unu, bunun için de gere?inin yapylmasyny talep ettiklerini söyledi.
Hak-Y?'in avukaty Mehmet Ali Kayaba?y da 12 Eylül'de konfederasyonlarynyn faaliyetlerinin hukuka aykyry bir ?ekilde durdurularak, Türk i?çi hareketinin büyük zarara u?rady?yny belirtti ve sanyklara ceza verilmesini istedi.
MHP'nin avukaty Yücel Bulut, 12 Eylül döneminde öldürülen MHP'lilerden örnekler vererek, sanyklara, mütalaa do?rultusunda, üst synyrdan ceza verilmesi talebinde bulundu.
CHP'nin avukaty Celal Çelik, sanyklaryn, i?kencelerden, ölümlerden, hak yoksunluklaryndan sorumlu oldu?unu, mutlak ?ekilde cezalandyrylmalary gerekti?ini söyledi.
Di?er, müdahil avukatlary da sanyklaryn, mütalaa do?rultusunda cezalandyrylmalaryny talep etti.
MAHKEMENYN KARARI
Sanyk avukaty Bülent Hayri Acar, savunmalaryny hazyrlamak için süre verilmesi talebinde bulundu. Cumhuriyet Savcysy Selçuk Kocaman, soru?turmanyn geni?letilmesi ve müdahillik taleplerinin reddedilmesini, mütalaa do?rultusunda sanyklara ceza verilmesini istedi.
Verilen aranyn ardyndan Mahkeme Ba?kany Süleyman Ynce, ara karary açyklady.
Müdahillik ve soru?turmanyn geni?letilmesi taleplerini reddeden mahkeme, Bayrak Harekat Plany içerisindeki sivil unsurlarla ilgili mahkemece suç duyurusunda bulunuldu?undan, cumhuriyet savcyly?yna yapylacak yeni bir suç duyurusuna gerek olmady?yna hükmetti.
Mahkeme, eksikliklerin giderilmesi için duru?mayy, 21 ?ubat 2014 saat 09.45'e erteledi. (AA)
(25 Ekim 2013, 12:11), son güncel.: (27 Aralyk 2013, 20:41)
HABERLE İLGİLİ ŞİKAYET, DÜZELTME GİBİ TALEPLERİNİZİ İLETMEK İÇİN TIKLAYIN
HABERLE BAĞLANTILI OLABİLECEK LİNKLER:
12 Eylül soru?turma ve davasyyla ilgili man?etlerimiz
Fla?!!! 12 Eylül iddianamesine kabul
12 Eylül iddianamesini okumak/indirmek için tyklayyn
Fla?!!! 12 Eylül´e soru?turma açyldy.. Dosya no: 2010/605