Ytalyan gladiosunu çökerten savcy olarak tanynan Felice Casson, katyldy?y ´Be? N Bir K´ programynda Cüney Özdemir´e gladioyu nasyl çökertti?ini anlatty.
![]() ![]() ![]() |
19.01.2009 13:51 Ytalyan Ergenekonu nasyl çökertildi? Efsane Ytalyan savcydan çok önemli açyklamalar... Ytalyan gladiosunu çökerten savcy olarak tanynan Felice Casson, katyldy?y ´Be? N Bir K´ programynda Cüney Özdemir´e gladioyu nasyl çökertti?ini anlatty.
GLADYO´NUN SYLAH VE PATLAYICILARINA ULA?INCA GERÇEKTEN KAYGILANDIK
Ylk olarak ?u soru ile ba?lamak istiyorum. Gladyo nedir? Ytalya´daki Gladyo nedir çok kysa ifadelerle açyklar mysynyz?
1990 yylynda Venedik´te görev yapyyordum. Ve de terörizmle ilgili çok önemli geli?meler oluyordu. Özellikle sa? terör açysyndan bir organizasyon tespit ettik, ve bu organizasyon gizli de?ildi. Fakat yasady?yydy ne hükümet ne de parlemantonun bundan haberi yoktu. Ve bir bakyma CIA ve Ytalyan MYT´i ile ili?ki içerisinde oldu?unu saptamy?tyk. Ve de bunlar birtakym sabotajlarda bulunmak için ellerinde cephane oldu?unu saptadyk.. Bunun amacy Ytalya´daki muhalefeti kontrol etmekti.
Gladyo´nun varly?yny ilk ne zaman fark ettiniz. Bunun syradan bir dava olmady?yny ilk ne zaman anladynyz?
A?yry sa? terörizmi üzerine soru?turma sürdürülürken, bu a?yry sa? gruplarla güvenlik birimleri ve gizli istihbaratyn ili?kilerini görmemiz bizim fark etme noktamyz oldu. Aslynda Ytalya´da daha önce de her zaman a?yry sa?cylar ve fa?istlerin istihbarat birimleriyle ba?lantylary konu?ulmu? ve bilinmi?tir. Bu ba?lantylardan syk syk bahsedilmi?ti, dolayysyyla bu ba?lantyyy derinle?tirmeyi uygun gördük. Hem neo-fa?itlerin içindeki gizli tanyklary dinleyince hem de istihbaratyn içindeki çaly?malary görünce bu organizasyonun var oldu?u anla?yldy. Aslynda tam olarak ne oldu?u bilinmiyordu. Tam te?his edilmemi?ti fakat anla?ylmy?ty ki bu ba?lantyyy sürdüren bir organizasyon vardy. O zaman hakimdim ve dönemin Ytalya Ba?bakany Giulio Andreotti ile görü?tüm. Yapty?ymyz soru?turmada bu neo-fa?istlerin bombalama olaylaryndan suikastlara kadar pek çok olaya kary?ty?yny, çok iyi te?his edilmemi? bir gizli örgütün var oldu?unu Ba?bakan´a anlattym. 89-90 yyllaryydy. Berlin duvary yeni dü?mü?tü dolayysyyla uluslararasy panorama da de?i?mi?ti.
Ba?bakan Andreotti ifade etti?im problemlerle oldukça ilgiliydi ve problemlerin çözümü konusunda hem fikirdik.
Öncelikle askeri istihbarat ar?ivlerine el konmasy için yetki verdi. Bu yetkiyi kullanarak ve ortaya çykan evraklary inceleyerek, söz konusu organizasyonun gerçekten var oldu?unu anladyk. Ve bu organizasyonun askeri istihbarat birimlerine ba?ly oldu?unu ama geçmi?te söz konusu organizasyondan daha önce hiç bahsedilmedi?ini anladyk. Ara?tyrmalarda silah ve patlayycy maddeye sahip olduklaryny anladyk. En çok da bu sebepten dolayy kaygylandyk.
BU TÜR DAVALARDA SUYKASTLERY ÇÖZMENYZ YETMEZ, STRATEJYLERYNYN DE NE OLDU?UNU ANLAMANIZ GEREKYR
Bu tür davalaryn en zor yany nedir?
Her bir yany çok zor. Y?in zor tarafyndan biri olayyn kanytlanmasy. Sizin de bildi?iniz gibi neler ya?andy, ne tip suikastlar yapyldy bunlaryn kanytlanmasy lazym. Özellikle de kim sorumlu oldu?una dair direkt ?ahsi kanytlara ula?ylmasy lazym. Bu da olayyn bir safhasy. Sonra bu olaylary bir sistemin içine sokmanyz lazym. Hani bu faaliyetin niye yürütüldü?ünün anla?ylmasy lazym. Mesela bir ki?i veya bir grup bir trene bomba yerle?tirmi?se ya da bir uça?a ya da kamusal bir alana, stratejilerinin ne oldu?unu anlamamyz lazym. Yani ne oldu ve bunun emrini kim verdi? Ya da bütün bu operasyonlary kim destekledi. Y?te o zaman politik dünyayla ba?lantyya geçmek gerekir. Ve de özellikle istihbarat dünyasyyla. Ystihbarat dünyasy her zaman kapylaryny kapaly tutma e?ilimindeki bir dünyadyr. Bu kapylary açmaya çaly?mak lazym. Yasalaryn bize öngördü?ü çerçevede açmaya çaly?mak lazym.
GLADYO ÖRGÜTÜNÜ SORU?TURMANIN SONUNA DO?RU ÇÖZMEYE BA?LADIM
Dava yakla?yk olarak 7 yyl sürdü. Onlarca insan yargylandy. Bu kadar uzun bir davayy nasyl organize ettiniz, soru?turmaya nereden ba?ladynyz?
Soru?turma bütün olarak uzun sürdü. Fakat birçok yönü olan bir soru?turmaydy. Ylk safhasy olaylarla ilgiliydi. Yani bombayy ya da patlayycylary kim koydu, birçok olaydaki suçlu kimdi bunu anlama safhasy; sonraki safha kimin onlara yardym etti?i, kimin organize etti?i ve en son olarak da olu?umun kendisini anlamak lazym. Çünkü aslynda bu örgüt soru?turmanyn sonuna do?ru anla?ylmaya ba?lady. Yani kendi aralarynda birbirinden ba?ymsyz soru?turmalar sürdürüldü. Malumdur ki her soru?turmanyn Kendi ?ahsi yönü vardyr. Ama olaylara dair kanytsal veyahut da soru?turmayy yönlendiren bazy kanytlar çykty?y zaman da onlary takip ederek olayyn bütününe, ana dokusuna ula?maya çaly?mak lazym. Aslynda tüm ya?ananlar bir yönüyle politik suçlar aslynda.
BU TÜR DAVALARDA EN ZOR ?EY DENGEYY SA?LAMAKTIR
Avrupa Birli?i´ne dahil olan bir ülke ile AB üyesi olmayan bir ülkede bu tür davalaryn i?leni?inde bir fark var mydyr?
Evet, farklylyklar da kesinlikle vardyr. Çünkü kanunlar arasynda farklylyklar vardyr. Ytalya´da mesela anayasa vardyr ve belirli özelliklere sahip bir ceza kanunu vardyr. Ba?ka ülkelerde ba?ka normlar var. Her savcy kanunlaryn kendine verdi?i olanaklar çerçevesinde soru?turma yapar veya harekete geçer. Mesele ?u ki Ytalya´da oldu?u gibi, bir durum ortaya çykty?ynda savcylaryn yetkileri kysytlanyrsa artyk en zor ve en hassas soru?turmalar yapylamayacak demektir. Dolayysyyla bence vatanda?laryn yararyna gerçe?in ortaya çykmasy için adalet için demokrasinin ana dire?i olan savcylyk kurumu hep ba?ymsyz kalmaly ve harekete geçmek için her türlü imkana sahip olmaly. Ytalya ile di?er Avrupa ülkeleri arasynda bile farklylyklar var çünkü bütün hukuk sistemleri ayny de?il. Zaten AB´nin dy?yna çykty?ynyzda bu farklylyklar daha belirgin olur. Demokratik bir ülkede bir denge vardyr en azyndan denge sa?lanmaya çaly?ylyr ki bu denge vatanda?laryn ihtiyaçlaryny kar?ylama yönündedir. Özel hayata duyulan saygy ve kolektifin hayatyn korunmasy, sosyal güvenlik, genel güvenlik bu önemli unsurlar arasyndaki denge, sa?lanmasy çok zor bir dengedir. Biz demokratik bir ülkede bu dengenin kanunlar ve savcylyk tarafyndan sa?lanmasy gerekti?ine inanyyoruz. Herkes varolan kanunlaryn tanydy?y haklar çerçevesinde hareket edilebilir.
GLADYOYU BYTYRDYK AMA YENYDEN DO?MAMASI YÇYN BÜTÜN KANUNLARI DE?Y?TYRDYK
Bu kadar dava, sorgulama ve yargylamanyn ardyndan artyk gladyo´nun bitti?ini söyleyebilir misiniz? Yoksa bir bölümü mü bitti, siyasi bir kolu sessizli?ini koruyor mu?
Bahsetti?imiz geçmi?teki gladyo ise, artyk tarihte kalmy?tyr bitmi?tir. Çünkü soru?turmalar syrasynda ve Giulio Andreotti ile görü?tü?ümüz esnada söz konusu örgüt feshedilmi? oldu. Yani artyk diyebilirim ki o gladyo artyk yok! Ba?ka gizli örgütlenmelerin var olup olmady?yny tabi ?u anda bilemeyiz ama tabii ki bu ihtimalleri de gözardy edemeyiz. Y?te bu yüzdendir ki geçen sene kanun de?i?ikleri oldu?unda istihbarat birimleri hakkyndaki kanunlary de?i?tirdik yeni kanun düzenlemede Ystihbarat birimlerini denetleyen, denetimden sorumlu parlamento komitesinin denetimlerini ve yetkilerini arttyrdyk. Ystihbarat örgütlerinin kadrolarynyn olu?turulmasy konusundaki kanunlary da de?i?tirdik. Bundan da anlamamyz gereken ?u ki istihbarat birimleri, bir ki?inin fiziksel bütünlü?üne aykyry davrany?ta bulunmamaly. Bu yönde müdahale edemez. Ve bazy özel operasyonlar söz konusu oldu?unda bazy yüksek mahkemeler tarafyndan yetkilendirilmeli. Dolayysyyla ben inanyyorum ki o gladyo örgütü tamamen ortadan kaldyrylmy?tyr. Dikkat etmeliyiz ki zamanla örgütler tekrar ortaya çykmasyn. Bundan da denetim birimleri sorumludur. Yani örgütlerin tekrar ortaya çykmamasy savcylykla parlamentonun denetim komitesinin sorunudur.
KORKUNUN HAKYM OLDU?U DURUMLARDA YNSANLAR SYLAHLANMAYA YÖNELYR!
Tüm bu süreçte halkyn yakla?ymy nasyldy?
Biraz önce bahsetti?im tehlikeli duruma i?aret aslynda bu anlattyklarynyz. Yani demek istedi?im neler oldu?u anla?ylmady?y pozisyonlarda karanlyk bir sürecin uzun vadeli olarak sürdü?ü durumlarda, bir ülkenin sosyal politikasynda bu süreç devam ediyorsa, herkesin bu konudaki tasasy artar hem de hissedilir ?ekilde artar.
MAHZENLERDEN SYLAHLAR ÇIKARTTIK
Ve bir korku unsurunun hakim oldu?u yerde insanlar da gruplar da kendilerini savunmaya yönelir ve silahlanmaya yönelirler. Söz konusu silahlar normalde ihtiyaç duyulmayan silahlardyr. Geçmi?te mafyayla, gladyoyla ilgili neler oldu? Gladyonun elinde çok sayyda patlayycy ve silah vardy. Önceden belirlenmi? yerlerde bu silahlar bulunduruluyordu. Bunlaryn ady Nasco´ydu. Nasco 1 ve 2 vardy, 200 den fazla Nasco vardy. Bunlaryn içinde silahlar cephaneler vardy ki bu patlayycylar gizli servislerin elindeki patlayycylardandy. Plastik içerikli patlayycy maddeler, çe?itli içerikte sabotaj için kullanylan patlayycylar vardy. Dezenformasyona yönelik mahzenler vardy. Söz konusu mahzenlerin tümünü olasy suikastlarda kullanmak için tutuyorlardy, zaten de kullanylmy?tyr da. Bildi?iniz gibi kimse bir gladyonun varly?yndan haberdar de?ildi. Bu silahlaryn ve patlayycylaryn saklandy?y yerden haberdar de?ildi. Bu durumda korku ortaya çykty?y zaman insanlaryn silahlanmaya yönelmesi nerdeyse anla?ylyr bir hal alyr. Dolayysy ile bu durumda birbirini takip eden bu olaylar örgüsü sonucunda bir iç sava?a gidecek durum ortaya çykar ki bu da en kötüsüdür.
SORU?TURMA SÜRECYNDE BA?BAKAN VE CUMHURBA?KANI KAVGALIYDI
Gladyo operasyonu ba?lady?ynda siyasilerden nasyl bir tepki aldynyz? Size dur mu dediler yoksa davaya devam etmeniz için size destek mi verdiler?
Politik alanda, sözel açydan da çok ?iddetli bir dönemdi hatyrlyyorum. O yyllarda Ytalyan Cumhurba?kany ve Ba?bakany arasynda çok kuvvetli bir kapy?ma do?du. Cumhurba?kany o zamanlar FRANCESCO COSSIGA idi ba?bakan ise Giulio Andreotti´ydi. Ba?bakany savcyly?a yardymcy oluyordu. Cumhurba?kany Cossiga ´ya göre her ?ey gizli kalmalyydy. Oysa Andreotti ´ye göre Parlamento bu gizli olu?umun varly?yndan haberdar olmalyydy. Geçmi?te neler yapty?yny ve de ba?ka suçlara dahil olup olmady?yny Parlemanto bilmeliydi. Ve bu iki ki?i arasynda ki ?iddetli tarty?ma parlamentoya da bir ?ekilde yansydy. Bir kysmy bu tip bir olu?umun kanunlara uygunlu?unu savunuyordu. Di?er kysym ise parlamentonun bu konudan haberdar edilmesini savunuyordu. Çünkü Ytalyan devleti demokratik bir ülkeydi ve demokratik bir ülkelerde bu tip gizli anla?malar öngörülmemektedir. Bu gizli syfatynyn altyny çiziyorum. Gizli anla?malar özellikle uluslararasy politikalarda uygun olabilir. Fakat ?imdiki gizli anla?malardan Ba?bakan ve savunma bakanlary, parlamento haberdar edilmemi?ti. Sadece istihbaratyn liderleri ve Amerikan istihbarat örgütünün seçti?i bazy politikacylar bundan haberdardy ve bir demokrasi çerçevesinde bu kesinlikle kabul edilebilir bir durum de?ildi.
HALKA ANLATMAK YÇYN ÖNCE NE OLDU?UNU ANLAMAYA ÇALI?TIK
Peki ya halk, onlary nasyl bilgilendirdiniz? Onlary bu davaya nasyl dahil ettiniz. Çünkü Türkiye´de siyasiler, gazeteciler tarty?yyor ama halkyn kafasy kary?yk ve sessizce neler oldu?unu anlamaya çaly?yyor.
Savcyly?yn soru?turmasy gladyo varly?yny ortaya çykarynca hatyrlyyorum ki terör üzerine soru?turma yapan bir komisyon vardy parlamento çerçevesinde ve söz konusu parlamentonun içindeki bu komisyon birçok daha önemli olayyn faillerinin olmamasyny ara?tyryyordu. O zaman çok farkly bir i?birli?i kuruldu, ben ve savcylyk bu komisyonla i?birli?i içinde evrak de?i? toku?u da ya?anyyordu. Biz savcylyk olarak ba?ymsyz hareket ediyorduk ve komisyonda 2. Dünya Sava?y´ndan itibaren günümüze kadar iç ve dy? politika açysyndan neler oldu?unu anlamaya çaly?yyorduk. Bu da çok yararly oldu. Önce basyna ve gazetecilere anlatabilmek için ve sonra da halka bu yyllar içinde neler oldu?unu anlatabilmek için ve bu gizli örgüt nasyl, niçin do?mu?tu. Sonrasynda ise bunu tüm halka açykladyk
TÜRKYYE GLADYOSU ÇOK DAHA KARI?IK!
Peki ?imdi Türkiye´de bile yeraltynda bir sürü askeri mühimmat bulunuyor. Bazy tutuklamalar gözaltylar oluyor. Türkiye´deki Ergenekon soru?turmasy hakkynda neler biliyorsunuz? Ergenekon ve Gladyo arasynda benzerlikler kuruluyor.
Geçen yyl bir üniversite tarafyndan davet edildim. Ve bazy konferanslar verdim. Ergenekon olayy çok yeniydi. Türkiye´de bu olayla ilgili çe?itli kesimlerde endi?eler vardy. Bunu saptadym. Ku?kusuz Ergenekon olayy ile Gladyo arasynda benzerlikler oldu?u gibi farklylyklar da var. Ytalyan Gladyosu do?rudan Amerikan Gizli Servisleri ile ilgiliydi. Ve bu Amerikan gizli servisleri Ytalyan Gizli Gladyosuna bilgi aktaryyordu. Örne?in Fransa´da da Gladyo vardy. Almanya´da da vardy. Belçika´da da vardy. Hollanda´da da vardy. Hatta bazy ülkelerde de vardy ki, bunlar NATO ülkesi de?ildi, örne?in Yspanya o dönem NATO´ya ba?ly de?ildi ama orada da Gladyo söz konusuydu. Dolayysyyla bütün gizli servislerle bir ili?ki içindeydi Gladyo. Ve çok güçlü bir yapysy vardy. Bazy çok kötü ?eyler oldu aslynda. Çünkü Ytalya´da suikastlar yapyldy. Türk Gladyosu ile ilgili ?unu diyebilirim. Türk Gladyosu çok daha karma?yk bir özellik gösteriyor. Çünkü bir taraftan i? dünyasy bir taraftan medya dünyasy bir taraftan siyasi dünya ili?ki içerisinde.
GLADYOYU SYYASY BA?LANTILARINI ÇÖZMEDEN ÇÖKERTEMEZSYNYZ!
Peki böyle bir soru?turmanyn yürütülmesinin en zor tarafy nedir? Bu tür soru?turmalarla ilgili Ergenekon olsun Gladyo olsun en zor kysym nedir?
Yki tane temel sorun var. Birincisi olaylar hakkynda kesin bilgilere sahip olmamyz gerekir. E?er birtakym cinayetler i?lenmi?se bombalar atylmy?sa bunu kimin yapty?yny saptamak olmaly. Özellikle, mesela bombalar atylmy?sa bunlary kimin yapty?y saptamak olmaly. Kim atty? Ykincisi ise daha karma?yk daha zor. Yani sadece gizli servislerle ilgili de?il, ayny zamanda bu olaylaryn siyasi yanlaryny ke?fedebilmek gerekiyor özellikle bu olaylaryn siyasi yanlaryny ke?fetmek gerekiyor. Özellikle de bir olaya olabildi?ince tepeden bakarak anlayabilmek gerekiyor. En önemli yapylmasy gereken ?ey bu ikincisi. Çünkü çok karma?yk ara?tyrmalar yapmak gerekiyor.
VERYLEN DEMEÇLERYN DO?RULU?U KANITLANMADAN HAREKETE GEÇYLMEMELY
Ergenekon´un ilk kysmynda anahtar isimlerinden biri Tuncay Güney´di. Ve ifadesi televizyonlarda yayynlandy bütün haber kanallary hiçbir kesinti yapmaksyzyn yayynlady. Böylesi bir durumun psikolojik etkileri konusunda neler söylemek istersiniz?
Psikolojik sava? tabii ki çok önemli bir unsur. Bu sadece Ytalyan gizli servisleri için de?il, ayny zamanda Türkiye´deki ve dünyadaki gizli servisler için. Ve gizli servisler özellikle bazy sorunlary incelerler. Bunlar bir tanesi de psikolojik sava?tyr. Dezenformasyon yapmaya çaly?yrlar. Vatanda?lary etkilemeye çaly?yrlar. Ve de yanly? bilgiler verirler. Dolayysyyla da belli bir takym demeçler verildi?inde de ?ahitler ya da tanyklar tarafyndan bilgiler verildi?inde de bunlar bir ?ekilde siyasilerle ilgiliyse bu verilen demeçleri çok dikkatli bir ?ekilde göz önünde bulundurmalary gerekir. Yyice do?ruluklaryndan emin olmak gerekir. Aksi takdirde bir ?eklide genel halkyn ilgisini bir yönden ba?ka bir yöneltmek söz konusu olacaktyr. Bu da çok kötü sonuçlara yol açabilir.
Peki ?unu nasyl anlayabiliriz bir yanly? bilgilendirmemi var yoksa gerçek bilgilendirmemi var? Bunu syradan sokaktaki vatanda? nasyl ayyrt edebilir? Bu bilgilerin farkyna nasyl varabilir bunu duyduktan sonra?
Modern demokratik bir devlette 2 ?ekilde bazy kontroller yapylabilir. Yasanyn uygulanyp uygulanmady?yna bakylabilir. Bir taraftan yargyçlar di?er taraftan basyn ve medya kontrol edilebilir. Bunlar çok önemli güçlerdir demokratik bir devlette. Bunlaryn ba?ymsyz olmalary gerekir. Özellikle siyasi güçten ve ba?ka güçten etkilenmemeleri gerekir. E?er yargyçlar gazeteciler ba?ymsyzsa o zaman verilen bilgilerin do?ru oldu?u konusunda çok olumlu yani iyimser olabiliriz. Ama bu ba?ymsyzlyk bu bahsetti?im iki grup için de çok önemlidir.
?imdi bu soru?turma içerisinde ?öyle bir tuhaflyk var. Pek çok siyasi lider ya da fikir liderleri ya da emekli bir takym ordu mensuplarynyn evleri sabahyn erken saatlerinde aranyyor. Ve daha sonra karakola götürülüyor. Günlerce orda kalyyorlar ve daha sonrasynda gitmelerine izin veriyorlar. Ama en nihayetinde ?öyle bir tarty?ma ba?lamy? durumda Türkiye´de. Bu bir soru?turmanyn siyasi bir tarafy my var bunu anlamanyn yolu nedir? Soru?turmanyn bir parçasy my yoksa siyasi bir taraf my bunu nasyl fark edebiliriz ayyrt edebiliriz.
Bütün bunlary anlayabilmek için Türk yasalarynyn neyi öngördü?ünü bilebilmemiz gerekir. Ytalya´daki Fransa´daki ya da Almanya´daki yasalary bilmeden buna cevap vermek zor. Türk yasalary neyin nasyl yapylmasy gerekti?ini belirtiyor. Kanymca Türk yargysynyn ara?tyrmayy yapan incelemeleri yapan ki?ilerin hangi biçimde ne yapmalary gerektiklerini bilmeleri gerekir. Ve bunlara uymasy gerekir. Bütün bunlary tabi mafya açysyndan bakty?ymyzda tek bir ara?tyrma biçimi oldu?unu söyleyemeyiz. Ko?ullara ba?ly ki?ilere ba?ly bazy durumlarda belli yöntemler izlenebilir. Olabildi?inizce hyzly bir biçimde ve olabildi?ince birtakym sorunlar çözülebilir. Ba?ka durumlarda ise daha yava? hareket etmek gerekir. Ve de zaman içerisinde ki?ileri gözaltyna almak daha yararly olacaktyr.
BU TYP DAVALAR TAHMYNYNYZDEN DAHA UZUN SÜREBYLYR
Tutuklamalar oldu?u zaman Türkiye de ikinci bir tarty?ma ba?lady. Tutuklananlaryn mahkemelerin önüne çykarylabilmesi için 6 ay 8 ay bekleniyor. Bu ola?an bir ?ey midir? Sizce normal ko?ullar bu ?ekilde mi i?ler soru?turmalarda?
Bu da yine yasalarla Türk yasalaryyla ilgili bir sorun. Ama Ytalya´da da Fransa´da da Amerika Birle?ik Devletleri´nde de bazen yargylamaya ba?lamadan önce yyllarca beklemek gerekti?ini biliyorum. Mafya ile ilgili bir ara?tyrma yapyldy?ynda yalnyz Ytalya´da de?il ama Amerika´da da 2 yyl beklendi hatta daha çok beklendi. Ve insanlar hakim kar?ysyna çykmadan bu kadar uzun zaman beklemek zorunda kaldy. Tekrar ediyorum bazy durumlar daha basit özellikler ta?ymak da dolayysyyla yargyda daha kysa sürmekte. Bazylary ise örne?in uluslar arasy terör örgütü ya da mafya ile ilgili olarak daha kesin kanytlara ihtiyaç göstermekte. Dolayysyyla da soru?turmalar aylarca zaman almakta. Türkiye´deki durumu bilmek lazym.
YTALYA´DA DA BYNLERCE KY?YNYN TELEFONUNU DYNLEDYK!
?imdi ?öyle bir soru?turma etkisi var. Sokaktaki vatanda?a bakty?ymyzda ço?u telefonlaryn gizli servisler tarafyndan dinlendi?i gibi bir endi?eleri olabiliyor. Soru?turmanyn bir parçasy haline gelebiliriz gibi bir korkulary var. Bu dolayysyyla böyle bir engeli de beraberinde getiriyor. Bu etki için ne dü?ünüyorsunuz bu paranoya halinin ne gibi bir etkisi olabilir
Maalesef insanlarda böyle bir duygu olu?masy normal. Ytalya´da buna benzer bir durum olmu?tu. Bir çok insanyn telefonu dinlenmi?ti. Polis 50 milyon ki?iyi dinleyemezler tabii ki. Olabildi?ince çok ki?iyi dinlediler. Burada telefon dinlenmesi sorunu çok incelikli bir sorun. Bir tarafta toplumun ihtiyaçlary var. Di?er taraftan da savcylaryn soru?turmalary yaparken sahip olmalary gereken ihtiyaç duyduklary durumlar var. Öte yandan da gazetecilerin bilgi toplama hakkyny da gözönünde bulundurmak gerekiyor. Y?te bütün bunlar arasynda denge kurabilmek, hiç de kolay de?il kanymca AB içerisinde belli bir takym yasalar olu?turmak gerekiyor. Yasalaryn bir kysmy var fakat yeni yasalar daha olu?turmak gerekiyor. Bunlardan biri de telefon dinlemeleri ile ilgili. Örne?in geçti?imiz dönemde Amerika´da Amerikan gizli servisi tarafyndan birçok insanyn telefonu dinlendi. Ve de sadece Amerika Birle?ik Devletleri ba?kany bu dinleme yetkisini verdi. Ytalya´da da bunlar yapylmakta. Çok sayyda dinlenme yapylmakta. Ba?ka ülkelerde yine polis güçleri gizli servislerde telefonlary dinlemek de ve de biliyoruz ki bunlar da kontrol edilmiyor. Bu da demokrasi için çok büyük bir risk.
SAVCILAR POLYSYN YAPTI?I SORU?TURMALARIN DO?RULU?UNU DA DENETLEMELY
Türkiye´de Ergenekon soru?turmasy sürerken ?öyle yeni bir ?ey var. Polis bazy emekli ve görevdeki ordu mensuplaryny da sorguluyor. Sizce bu tür soru?turmalary polis tek ba?yna my yürütmeli ya da ba?ka birimlerin bir araya gelerek soru?turmasy my daha iyi olur?
Ben soru?turmalar sonucunda Türkiye´de bazy polis güçlerinin bir ?ekilde çok önemli noktalara vardy?y konusunda bir bilgiye sahibim. Ama bununla beraber yargyçlar polisin yapty?y soru?turmalaryn do?ru oldu?unu denetlemeliler bu demokratik bir ülkede yapylmasy gereken bir ?eydir. Yargy için gerçek en önemli ?eydir ve de e?er bir ?ekilde gerçek gölgelenirse insanlar gerçek diye belirtilen ?ey konusunda ku?kuya dü?erlerse bu demokrasi konusunda çok büyük tehlike dolayysyyla polisin askerlerle ilgili polisle ilgili yapty?y ara?tyrmalar tabii ki yapylabilir. Ytalyan Gladyosunda olmu?tu ba?ka teröristlerle ilgili ara?tyrmalarda da olmu?tu ba?ka ülkelerde. Ve mesela Ytalya´da Ytalyan jandarmasy ile ilgili böyle bir durum olmu?tu. Bir vali ile ilgili böyle ?eyler olmu?tu mesela bu yapylan soru?turmalar çok ciddi kontrol edilmeli. Elde edilen bilgilerin do?ru oldu?u tespit edilmeli. Bundan emin olmadan kesin yargylara varylmamaly. Yoksa bu kurumsal açydan çok büyük bir sorun yaratyr. Bir ?ekilde çürük elmalar ayrylmaly. Bunlaryn çürük elma oldu?undan emin olmalyyyz.
Türkiye´de Zekeriya Öz bu soru?turmayy yürütüyor. Sizin bu konuda önerileriniz neler olacak yapmasy ya da yapmamasy gereken?
Bir Cumhuriyet savcysy ne yapmasy gerekti?ini gayet iyi bilir. Ama tabii ki devletin yasalaryna saygy göstermesi gerekir. Bu yasalar arasynda halkyn haklaryna da saygy göstermesi gerekir ve demokratik ilkelere saygy göstermesi gerekir e?er soru?turmasyny yasal bir ?ekilde yaparsa sonuçta olumlu ?eyler elde edecektir ku?kusuz.
BASIN VE SAVCILIK OLAYLARI DENETLEMELY
Peki Türk halkyna verebilece?iniz tavsiyeleriniz nelerdir. Herkesin Ergenekon yüzünden kafasy çok kary?yk. Bizi seyreden insanlara ne tavsiye edersiniz?
Sade vatanda?a söylenebilecek tek ?ey inanmak, harekete geçmek ve çaly?mak gerekti?idir. Komple bir demokrasiye sahip olabilmek için buna inanmasy gerekir. Politikacylaryn da vatanda?yn gerçek isteklerine seslenen politikacylar olmasy gerekir, ?ayet öyle de?ilse denetim mekanizmalary yani savcylyk ve basyn bu olaylary denetleyebilmeli, aksayan yönleri vatanda?a söylemeli. Böylece vatanda?ta demokratik çerçevede nasyl davranmasy gerekti?ini bilir ve bu çerçevede kendilerini temsil etmeyenleri de bilir. (Zaman)
(19 Ocak 2009, 13:51)
HABERLE İLGİLİ ŞİKAYET, DÜZELTME GİBİ TALEPLERİNİZİ İLETMEK İÇİN TIKLAYIN
HABERLE BAĞLANTILI OLABİLECEK LİNKLER: