´Yargy, geçmi?te terör örgütü tanymyna soktuklaryny nasyl yargyladyysa, bugün de Ergenekon terör örgütü zanlylaryny öyle yargylyyor. Sorun, yargy gelene?idir.. Yargylayanlaryn yargylandy?y anlar, en trajik anlardyr tarihte. Bugün Türkiye´de yargylayanlar, yargylanyyor! Üstelik kendi gelenekleri ve usulleriyle yargylanyyorlar.. ?emdinli ve Ergenekon iddianameleri, artyk ordunun da suç i?leyebilir oldu?unu, ordunun da kriminal bir fail olabilece?ini söyleyen ilk iddianamelerdir bu ülkede..´ Bu sözler Yarsav´a alternatif olarak kurulan Demokrat Yargy Derne?i´nin E?ba?kany hukukçu ve siyaset bilimci Orhan Gazi Ertekin´e ait. 2006´da ?emdinli Savcysy´nyn meslekten ihraç edilmesiyle yargyda bölünmenin ba?lady?yny belirten Ertekin, dört yyllyk sürecin sonunda gelinen noktada yeni anayasa de?i?iklikleriyle artyk yargynyn vatanda?y korumaktan korkmayaca?yny ifade ediyor. Yargydaki de?i?ime ve dönü?üme yargynyn içinden birisi olarak ?ahitlik eden Ertekin´le yapylan geni? söyle?inin tamamy Taraf gazetesinde Ne?e Düzel´in kö?esinde yer alyyor.
![]() ![]() ![]() |
Büyük de?i?im: Yargy artyk vatanda?y korumaktan korkmayacak
´Yargy, geçmi?te terör örgütü tanymyna soktuklaryny nasyl yargyladyysa, bugün de Ergenekon terör örgütü zanlylaryny öyle yargylyyor. Sorun, yargy gelene?idir.. Yargylayanlaryn yargylandy?y anlar, en trajik anlardyr tarihte. Bugün Türkiye´de yargylayanlar, yargylanyyor! Üstelik kendi gelenekleri ve usulleriyle yargylanyyorlar.. ?emdinli ve Ergenekon iddianameleri, artyk ordunun da suç i?leyebilir oldu?unu, ordunun da kriminal bir fail olabilece?ini söyleyen ilk iddianamelerdir bu ülkede..´ Bu sözler Yarsav´a alternatif olarak kurulan Demokrat Yargy Derne?i´nin E?ba?kany hukukçu ve siyaset bilimci Orhan Gazi Ertekin´e ait. 2006´da ?emdinli Savcysy´nyn meslekten ihraç edilmesiyle yargyda bölünmenin ba?lady?yny belirten Ertekin, dört yyllyk sürecin sonunda gelinen noktada yeni anayasa de?i?iklikleriyle artyk yargynyn vatanda?y korumaktan korkmayaca?yny ifade ediyor. Yargydaki de?i?ime ve dönü?üme yargynyn içinden birisi olarak ?ahitlik eden Ertekin´le yapylan geni? söyle?inin tamamy Taraf gazetesinde Ne?e Düzel´in kö?esinde yer alyyor.
Türkiye´de hukukun böylesine geni? kesimler tarafyndan, bu kadar yo?un biçimde tarty?yldy?y bir dönem hiç olmady. Hem bu topraklarda hukuk insanlaryn ilgisini pek çekmezdi, hem de yargy bizde bir tür kutsally?a ve dokunulmazly?a sahipti. Peki, ne oldu da hukuk ve yargy bu ülkede birdenbire insanlaryn böylesine ilgisini çekti ve herkes âdeta siyasi partileri ve siyasetçileri tarty?yr gibi yargy kurumlaryny, yargy kararlaryny, yargyçlaryn uygulamalaryny ve bunlaryn hukuka uygun olup olmadyklaryny tarty?maya ba?lady? Ba?ta Ergenekon davasy olmak üzere, yüksek veya yerel mahkemelerde birbirine bu kadar zyt kararlar nasyl çykabiliyordu? Yargynyn içinde neler ya?anyyordu? Vatanda?laryn tek güvencesi olan hukuka, yargynyn kendisi uyuyor muydu yoksa ideoloji ve kampla?ma hukukun önüne mi geçmi?ti? Yargyda kim kiminle, kimin adyna niye çaty?yyordu? Ystanbul Cumhuriyet Ba?savcysy´nyn bir darbe davasy olan Balyoz davasynda 25 generalin gözaltyna alynmasyny isteyen savcylary o davadan çekmesi ve o savcylaryn yerlerine yeni savcylar atamasy, ne anlama geliyordu? Ergenekon´la ilgili davalarda yargy kaça bölünmü?tü? Di?er bir sycak konu olan anayasa de?i?ikli?i, yargyyla ilgili aslynda neyi de?i?tirmek istiyordu? Yüksek bürokrasi ve CHP´yi asyl kyzdyran neydi? Bütün bu sorulary Demokrat Yargy Derne?i´nin E?ba?kany hukukçu ve siyaset bilimci Orhan Gazi Ertekin´e soruldu. Üniversitede kamu hukuku dersi veren ve ayny zamanda hâkimlik yapan Ertekin´den çok net ve çarpycy cevaplar geldi.
NE?E DÜZEL: Hukukla ilgili tarty?ma özellikle son dönemde iyice tyrmandy. Neden hukuk birdenbire insanlaryn bu kadar çok ilgisini çekti?ORHAN GAZY ERTEKYN: Son üç, dört yyldyr bütün siyasal çeki?meler, kurumlaryn içindeki bölünmelerle ve gerilimlerle ilerliyor. Ordu da, yargy da, üniversiteler de ikiye bölündü. Bugün, bütün devlet kurumlarynyn, organlarynyn içinde bir kavga var. Bu kavga, bu sava?, birbirine denk iki güç arasynda geçiyor. Cumhuriyet´in geleneksel bürokratik iktidary ve CHP bir tarafta, AKP di?er tarafta. Bugün ülkede, geleneksel bürokratik iktidarla siyasal iktidar çaty?yyor.
Yargy nasyl bölündü? O da geleneksel bürokratik iktidarla siyasi iktidar arasynda bölünmü? durumda. Bir tarafta HSYK, Yargytay, Dany?tay ve Anayasa Mahkemesi, di?er tarafta da Adalet Bakanly?y var.
Yargydaki kavgayy somut olarak anlatyrsak... Mesela Ankara Cumhuriyet Ba?savcyly?y´yla Sincan A?yr Ceza Mahkemesi arasyndaki kavgayy alalym. Yüksek mahkemelerin ve HSYK´nyn olu?turdu?u geleneksel adlî perspektif, Sincan A?yr Ceza Mahkemesi´nde temsil ediliyor. Adalet Bakanly?y ise Ankara Cumhuriyet Ba?savcyly?y´nda temsil ediliyor. Erzincan-Erzurum kavgasyna bakarsak, Yüksek Yargy Erzincan´da, Adalet Bakanly?y Erzurum´da temsil ediliyor. Mesela Ystanbul´daki Ergenekon savcylary Adalet Bakanly?y hizasynda syralanmy? durumdalar.
Yargydaki bölünme nasyl ba?lady? Bu süreç, 2006´da ?emdinli Savcysy´nyn meslekten ihraç edilmesiyle ba?lady. ?emdinli´de bir kitapçynyn bombalanmasy nedeniyle savcy bir iddianame düzenledi. Yddianameye göre, olay, dönemin genelkurmay ba?kanyna kadar uzanan bir süreçti. HSYK, yetkilerini a?ty?y gerekçesiyle savcyyy meslekten ihraç etti. Bugün yargyyla ilgili yapylan yo?un tarty?manyn ba?langycy i?te bu ihraç kararydyr. Bu kararla birlikte, yargyda ilk defa iki farkly aktör çaty?maya ba?lady... Bakanlyk Müste?ary ?emdinli Savcysy´nyn ihraç kararyna ret oyu verirken, HSYK´nyn yargyç üyeleri kabul oyu verdiler. Bakan ise o toplantyya girmedi.
Adalet Bakany toplantyya girip itiraz etseydi, savcy ihraç edilir miydi? Edilmezdi. Problem de burada zaten. Aslynda yargydaki çaty?ma AKP´nin iktidara geldi?i 2002 yylynda ba?layacakty, 2005-2006 yylyna kalmayacakty ama Cemil Çiçek´in ki?isel ve siyasal özellikleri nedeniyle Adalet Bakanly?y ile HSYK 2002´den 2006´ya kadar çok uyumlu çaly?ty. Çiçek yargyç üyeleri, istedi?i biçimde yönlendirdi. Zaten yüksek yargy ve HSYK kendi kararyyla de?i?tirmedi 2006´da pozisyonunu. Hatta bir HSYK üyesinin, ?emdinli Savcysy´nyn meslekten ihracyna ret oyu kullanaca?yny çevresine söyledi?i bile biliniyordu
HSYK pozisyonunu sonra neden ve nasyl de?i?tirdi? Yargyyy, bu geri pozisyona ordu çekti. Ordu nedeniyle, HSYK ve yüksek yargy bu siyasi çizgiye geriledi. Yargytay, Dany?tay ve Anayasa Mahkemesi ba?kanlarynyn, HSYK üyelerinin sürekli topluma konu?uyor olmalarynyn ba?langycy i?te 2005-2006 dönemidir. Bu yüzden ?emdinli olayy, Türkiye´de tarihî bir sürecin ba?langycydyr.
?emdinli´yle tam olarak ne ba?lady? ?emdinli tarty?malaryyla birlikte, yargyda ?kamuoyu? diye yeni bir durum çykty. Toplumda, yargyya kar?y büyük bir güvensizlik ve ku?ku ba?lady. Yargyyy, yüksek yargyya byrakmamak gerekti?i konusunda bir kanaat yayyldy.
Türkiye´de yargyya güven ?emdinli olayyndan çok önce yypranmamy? myydy? 2005 yyly öncesinde, yargyyla ilgili ele?tiriler çok dar bir çevrede yapylyyordu. Medyada pek ele?tiri yoktu. Aksine çok çekingen bir dil kullanylyyordu. Yargynyn geni? kesimlerce tarty?ylmaya ba?lamasy, ?emdinli Savcysy´nyn ihracy sonrasydyr. Cemil Çiçek, 2007 seçimlerinden sonra bakanlyktan gitti, yerine Mehmet Ali ?ahin geldi.
Yargy açysyndan AKP´nin ikinci dönemi olan 2007´de ne ya?andy? Ümraniye cephaneli?i ortaya çykty ve ?emdinli´den sonra bir de Ergenekon süreci ba?lady. Ergenekon´la birlikte, artyk Türk yargysy içinde tamamyyla farkly bir adlî perspektif do?du. ?emdinli ve Ergenekon iddianameleri, artyk ordunun da suç i?leyebilir oldu?unu, ordunun da kriminal bir fail olabilece?ini söyleyen ilk iddianamelerdir. Oysa Türk yargysynyn, 1920´lerden itibaren hukuka ve hukukun gündelik hayata uygulanmasyyla ilgili geleneksel yakla?ymy hep ?aydynlanmacy?ydy.
Aydynlanmacy yakla?ymda yargynyn rolü neydi? Rasyonel akly ve Cumhuriyet´in ideolojisini, siyasi merkezin dy?yndaki gruplara, Kürtlere, dindarlara, köylülere ve ta?raya ta?yma misyonu Türk adliyesine verilmi?ti. Dolayysyyla yargy, ?adlî perspektifini?, Cumhuriyet´in ana tanymynyn üzerine yerle?tirdi. Y?te bu tanyma göre, asker suç i?leyebilecek bir fail de?ildir. Toplum, vatanda? suç i?ler ama asker hiçbir zaman suç i?lemez. Devlet memuru da suç i?lemez. Bir de Türk burjuvazisi hemen hemen hiç bir zaman Türk adliyesi tarafyndan ciddi ölçüde bir kriminal fail olarak görülmedi. Yargydaki bölünmeye gelirsek... Evet... Ylk defa 2005´te ?emdinli iddianamesi ve 2007´de Ergenekon´la birlikte yargyda bir bölünme ba?lady ve geçmi?ten çok farkly, yeni iddianameler hazyrlanmaya ba?lady.
Türkiye´de yargyda ba?ka hangi ilkler ya?andy bu süreçte? Yargyda, orduyla toplum arasynda ?hukuksal e?itli?i? yaratabilecek yeni bir adlî perspektif do?du. Türk yargysy artyk farkly bir biçimde çaly?maya ba?lady. Bu yeni adlî perspektif, Ergenekon´da, Erzurum´da, Van´da, pek çok farkly davada ortaya çykty. Kysacasy, yargyda, merkezle ta?ra arasyndaki ba? kopmaya ba?lady. Merkezle ta?ra arasynda gerilim ortaya çykty.
Bu gerilim nasyl ya?andy? 2005´ten itibaren artyk yüksek yargynyn, hâkimler ve savcylar üzerindeki hâkimiyeti bitmeye yüz tuttu. Bunlar, ilk kez devletin de suç i?leyebilece?ini gördüler ve bu suçlary kovu?turmaya ba?ladylar. Ama bunlar, geleneksel adlî perspektifin tüm sorunlu yanlaryny ve kovu?turma usullerini de devraldylar.
Hangi eski usulleri aldylar? Mesela, bu kadar yo?un ve uzun tutuklamalara tevessül etmek, tipik bir Cumhuriyet gelene?idir ve bu tür tutuklamalar her dönem siyasi muhalifleri susturmak ve bastyrmak için kullanylmy?tyr.
Vatanda?y bastyrmak için kullanylan silah ?imdi sahibini mi vuruyor?Ya?anan trajedi ?imdi budur. Yargylayanlaryn yargylandy?y anlar, tarihte en trajik anlardyr. Sürekli yargylayan konumda olan insanlar, bugün artyk içerideler. Yani, yargylayanlar, yargylanyyor bugün Türkiye´de. Üstelik kendi gelenekleri, yöntemleri ve usulleriyle yargylanyyorlar. Hukuk devletinin hak ve özgürlüklere ili?kin hassasiyetine pek dikkat edilmeden yargylanyyorlar. Oysa yeni adlî perspektif, hukuka uygun do?ru bir soru?turma gelene?i yaratmak zorunda kendine.
Ergenekon soru?turmasynda usulsüzlükler ve hak ihlalleri çok mu yaygyn? Ergenekon soru?turmasynyn kurgusu, 12 Eylül´den çok tanydyk, tipik bir kurgu. Terör tanymy üzerinden geli?iyor bu soru?turma. Ayryca dinleme konusunda da ciddi problemler var bence. Kendi silahlaryyla vuruluyorlar. Terörizm tanymynyn uygulanmasynyn en kötü yany, nedir biliyor musunuz? Nedir? Bu uygulama, suç faaliyeti dy?yndaki bütün di?er eylemleri de terörizm tanymynyn içine sokar. Dolayysyyla her türlü siyasi faaliyeti ve varly?y yasaklar. Terör örgütünün bary?çy bir eylemini bile terör eylemi olarak tanymlar. Mesela Cumhuriyet mitingleri de Ergenekon örgütünün terör eylemi gibi tanymlandy. Çünkü bu sistem bugüne dek, ?terör örgütünün yapty?y her ?ey terör eylemidir? dedi. Yargy hep böyle karar verdi. Bu baky? açysy, bugüne dek sistem kimden rahatsyzsa ona kar?y, Kürtlere, Alevilere, dindarlara, dincilere, solculara, demokratlara vb. kar?y çok tehlikeli bir biçimde kullanyldy. Bu baky? açysyyla onlaryn siyasal varlyklary kriminalle?tirildi. ?imdi ayny baky? açysy, Ergenekon davasy üzerinden geleneksel Cumhuriyet seçkinlerine ve orduya yönelik olarak kullanylmaya ba?lady.
Yargy, geçmi?te terör örgütü tanymyna soktuklaryny nasyl yargyladyysa, bugün de Ergenekon terör örgütü zanlylaryny öyle mi yargylyyor? Aynen öyle. Bunda ele?tirilecek olan hükümet ya da ba?ka gruplar de?ildir. Burada ele?tirilmesi gereken, bizzat yargy gelene?inin kendisidir. Ergenekon sürecinin de tek eksi?i budur. Yoksa Ergenekon, bugüne dek hukukun içine girmekte direnmi? olan askerin, hukuk alanyna, hukuksal e?itli?e çekilmesi çabasydyr.
Ba?savcy da Balyoz davasynda 25 generalin gözaltyna alynmasyny isteyen savcylary o davadan çekti ve bu kararyny, ?Savcylary bilerek görevden aldym. Bu tutuklamanyn sonuçlaryny iyi de?erlendirmek lazym? diye gerekçelendirdi. Bu, normal bir davrany? mydyr? Kesinlikle de?il. Cumhuriyet Ba?savcysy böyle bir siyasi analizi asla yapamaz. Asyl suç budur. Bu cümleler kanymy donduruyor. Yargynyn devletçi baky? açysynyn birden bire nüksetmesidir bu. ?25 generalin gözaltyna alynmasyna dikkat etmek gerekir? diyor. Askerin di?er toplum kesimleriyle e?it olmady?yny itiraf etmek demektir bu. Yargynyn, devlete dönük geleneksel refleksine çok uygun dü?üyor bütün bunlar.
Yargy, bir olayda askeri gördü?ünde ne yapar? Yargy, askeri gördü?ü anda, mutlaka korumasy gereken bir durum oldu?una dair yargysal bir refleks geli?tiriyor. Oysa yargy, sokaktaki vatanda?la, asker memurun hukuksal e?itli?inin garantilendi?i yerdir. Sokaktaki 25 vatanda?la, ordudaki 25 vatanda?yn hukuksal e?itli?inin olmady?yny söylemek tarihî bir itiraftyr.
Savcylaryn davadan çekilip yerlerine yeni savcylaryn atanmasy soru?turmayy kesintiye u?ratyr my? U?ratmayabilir de. Ama soru?turmayy yava?latyr. Çünkü yeni savcy, dosyayy okuma ve idrak etme süreci ya?ayacak. Burada asyl sorun, müdahalenin gerekçesidir. Gerekçe tamamen hukuk dy?y. Bu durum, dosyayy devralan savcy bakymyndan çok tehlikeli bir ipotek do?uruyor. Çünkü Ba?savcy´nyn gerekçesi, soru?turmayy yönlendirmek için bir muhtyra olarak algylanabilir. Bir savcynyn elinden dosyayy bu gerekçelerle alyp ba?ka bir savcyya vermek, yeni savcynyn daha i?in ba?ynda, yönergelerle kar?yla?masy demektir.
Bir ba?savcy, sizce niye böyle bir açyklama yapty? Normalde bir hukuk adamynyn böyle bir açyklama yapmasy bir fecaattir. Bu kadar tecrübeli bir hukukçunun bu açyklamayy yapmasyyla, insanyn aklyna ba?ka ?eyler geliyor. Zira Ergenekon davasynyn ba?yndan itibaren süreçten hep kendini dy?lamaya ve süreci tamamen Ergenekon savcylaryna byrakty?yny gösteren bir izlenim olu?turmaya çaly?yyordu. Ama süreç içerisinde yeni durumlar ortaya çykty. Adalet Bakanly?y´nyn iste?iyle savcylaryn kendisini dinledi?i anla?yldy. Ardyndan Tuncay Özkan´la konu?ma bantlary ortaya çykty. Ba?savcy yeni bir konum alma çabasy içinde. Aslynda Ergenekon davasynyn durdu?u, durdurulmak istendi?i bir yer var.
Ergenekon nerede durdurulmak isteniyor? Ergenekon davasy, vatanda?lary askerlerle e?itledi ama kuvvet komutanlaryyla e?it bir seviyeye getirmedi. Ergenekon içinde, kuvvet komutanlaryna bir dokunulmazlyk alany üretildi. Bunu, tutuklansynlar anlamynda söylemiyorum ama ba?savcy vekilinin soru?turmasyny yürüttü?ü ve ifadelerini aldy?y kuvvet komutanlary hiç mahkemeye sevk edilmeksizin serbest byrakylyrken, ana davayy yürüten di?er Ergenekon savcylarynyn soru?turdu?u ve ifadelerini aldy?y asker ve di?er gruplar tutuklandylar. Bu, Cumhuriyet Savcyly?y´nda iki farkly refleksin oldu?unu gösteriyor. Ba?savcy´nyn ve Ba?savcy Vekili´nin baky? açysyyla Ergenekon savcylarynyn baky? açylary arasynda problemler var.
Bu ikilik, Ergenekon davasyny nasyl etkileyecek? Hiçbir etki yaratmaz çünkü önemli olan davanyn sürmesidir. Mahkeme sürüyor ve sürecek. Dava, mahkeme yönünden durmuyor, tutuklamalar yönünden duruyor. Tutuklanmayanlar yargylanmayacak de?iller. Bana sorarsanyz, di?erlerinin tutuklanmalary da çok gereksiz. Delil karatma gerekçesini çok kullanmamak lazym.
E?itlik ilkesini çi?nemenin cezasy ne? Bu, yargyya müdahaledir. Soru?turmayy yürütenlere bir muhtyradyr. Bu soru?turma generallere yönelik yapylyyor. Siz kalkyp, ?generallere dönük soru?turmayy belli hassasiyetler nedeniyle ben durdurma karary aldym? diyorsunuz ve soru?turmayy durduruyorsunuz. Bu, mutlaka soru?turulmasy gereken açyk ve net bir biçimde suçtur. Cumhuriyet savcylary bir soru?turma ba?latabilirler.
Kysaca HSYK olarak bildi?imiz Hâkimler ve Savcylar Yüksek Kurulu´nun i?levi nedir? HSYK bir yargy organy de?ildir. Yargy organy yargylama yapar. HSYK bir yargy idaresi kuruludur. Hâkimlerin terfi sistemleri, nakil, atama, özlük, disiplin i?leri yapmak üzere ilk 1961´de 18 asyl, be? yedek üyeyle kuruldu. Üyelerini parlamento ve hâkimler seçiyordu. 1971´de üye sayysy 11 asyl üyeye dü?ürüldü. 1981´de ise hâkimler ve savcylar birle?tirildi ve buna ra?men kurulun üye sayysy yedi asyl, be? yedek olmak üzere iyice daraltyldy. Yerel savcy ve hâkimlerin temsil edilmesi engellendi. HSYK´nyn kanunu, yeni anayasa daha ortada yokken, 13 Mayys 1981´de çykty. Niye bu kadar acele edildi? HSYK, yargyyy kolay yönetmek için bir tür mikro milli güvenlik konseyi olarak kuruldu. Kusursuz uyumlu bir bütünlük, dar bir heyet olarak tasarlandy. Bununla, 12 Eylül zihniyetinin yargy içinde derinle?mesi, örgütlenmesi, yaygynla?tyrylmasy hedeflendi. Nitekim HSYK bunu kesinlikle sa?lady. HSYK´nyn bütün kararlaryna yargy yolu kapalydyr. HSYK, sadece be? ki?ilik bir karar alma mekanizmasydyr. Bu kararlaryn hiçbir ciddi ölçütü ve denetimi yoktur. HSYK görü?meleri ve i?lemleri gizlidir.
Baty demokrasilerinde HSYK benzeri kurumlar topluma açyk mydyr? Onlaryn görü?meleri gizli de?ildir ve kararlaryna kar?y yargyya ba?vurulabilir. HSYK tipik bir 12 Eylül ürünüdür. CHP, Yarsav, barolar, HSYK´nyn mevcut haliyle var olmasy gerekti?ine dair bir siyasal akyl geli?tirdiler. Bu tutum onlary lekeler. HSYK´yy savunanyn kendisi de kirlenir.
Yeni anayasa tasla?y HSYK´nyn yapysyny nasyl de?i?tirmeyi öneriyor? Tasla?yn en olumlu yönü, HSYK´nyn geleneksel güvenlik konseyi niteli?ini azaltmasy oluyor. Üye sayysy 21´e çykacak. Parlamento ve Adalet Bakanly?y´nyn yany syra, ilk kez yerel hâkim ve savcylar, Baty´daki gibi kendi üyelerini seçecekler ve HSYK´da seslerini duyuracaklar. Buna göre dört üyeyi Cumhurba?kany, on üyeyi hâkim ve savcylar, üç üyeyi Yargytay, bir üyeyi Dany?tay, bir üyeyi de Adalet Akademisi seçecek. Bu de?i?ikli?in sonucunda, yargyya ilk defa belli ölçüde demokrasi gelecek. Bu anayasa de?i?ikli?iyle, yüksek mahkemelerin iktidar tekeli kyrylacak.Anlamadym, ne olacak?Yerel yargyçlarda sürekli yukaryyy gözeten ve devleti koruyan ideolojik refleksler, korku ve kaygylar azalmaya ba?layacak. Yargy artyk vatanda?y korumaktan korkmayacak. Çünkü yargynyn vatanda?y koruyabilmesi için bir ortam yaratylacak. Bugüne dek 16 anayasa de?i?ikli?i yapyldy. En önemli de?i?iklik bu! Ylk kez asker-sivil bürokrasinin iktidary ala?a?y ediliyor. Tarihî bir de?i?iklik bu! HSYK´yla ilgili düzenleme, bu anayasa de?i?ikli?inin asla vazgeçilmemesi gereken parçasydyr. CHP ise vazgeçmeyi teklif ediyor. Bu kurumlary savunmaktan utanç duymak lazym.
Yargyda ba?ka ne tür reformlar yapmamyz gerekiyor? Yargytay ve Dany?tay´a ciddi dönü?ümler ve müdahaleler yapylmaly. Bunlar sadece temyiz mahkemeleri olmaly. Bunlar bugün birçok kurumu kuruyor ve olu?turuyorlar. HSYK´ya, Yüksek Seçim Kurulu´na, Uyu?mazlyk Mahkemesi´ne, Kamu Yhale Kurumu´na, Rekabet Kurumu´na üye atyyorlar. Dünyada hiçbir temyiz mahkemesi bu kadar geni? bir alana sahip de?ildir. Ayryca ilk derece mahkemesi hâkimlerine ve savcylaryna da not veriyorlar. Hâkimler ve savcylar, kararlaryny, kaçynylmaz olarak not arzusuyla, ?ekillendirmek zorunda kalyyorlar. Yargytay bir de Yargytay evi i?letiyor. Nasyl? Yargytay Evi diye bir oteli var Yargytay´yn. Dünyanyn hiçbir yerinde özel i?letmesi olan bir yüksek mahkeme yoktur. Ayryca hukuk ve ceza uygulama kitaplarynyn büyük ço?unlu?u Yargytay mahreçlidir. Çünkü Yargytay kararlary dy?aryya verilmiyor ve çok azy yayymlanyyor. Kararlaryn ço?u ise Yargytay üyeleri ve tetkik hâkimleri tarafyndan kendi kitaplarynda yazylyyor ve bu i? bir kazanca dönü?türülüyor. Bu durum yargyç eti?ini zedeliyor.
Yargy bizde bir tür kutsally?a sahipti. Bu kutsally?yny koruyor mu ?u anda? Türk yargysy kendisine kutsallyk atfetmekte çok i?tahly ama, yargyyla ilgili ciddi güvensizlik i?aretleri var. Üstelik ?kutsallyk? da sadece bir ideoloji. Yargynyn, adaletin, hâkimlik mesle?inin kutsal oldu?u söylenerek, yargydaki konumlar ?kutsallyk? ideolojisiyle dokunulmaz kylynmaya çaly?yldy hep. Oysa dünyada ve Türkiye´de yargy ve yargyçlar hiçbir zaman kutsal olmadylar ve olamazlar da. Fakat ?u var. Yargy ve yargyçlar bu ülkede hep dokunulmaz oldular. ?u anda Yargytay´da veya Dany?tay´da e?er bir suç i?lerseniz, bu suçun yargylanma usulüne dair bir ?ey yoktur. Birçok milletvekilinin yargylandy?yny görürsünüz ama yüksek yargyçlaryn yargylandyklaryny görmezsiniz bu ülkede. Geçmi?te bazy HSYK üyelerinin ciddi yolsuzluklara bula?ty?y haberleri çykty medyada ama hiçbir i?lem yapylmady. Asyl dokunulmazlyk Yargytay ve Dany?tay üyeleri için var Türkiye´de. ( Ne?e Düzel, Taraf)
(12 Nisan 2010, 14:13)
HABERLE İLGİLİ ŞİKAYET, DÜZELTME GİBİ TALEPLERİNİZİ İLETMEK İÇİN TIKLAYIN
HABERLE BAĞLANTILI OLABİLECEK LİNKLER:
Kontrgerilla´nyn yargydaki örgütlenmesi
HSYK üzerinden Ergenekon davasyny engelleme
Ergenekon soru?turmasyny/davasyny engelleme